کلروز و نکروز چه تفاوتی با هم دارند؟

کلروز و نکروز دو بیماری مهم ناشی از کمبود مواد مغذی هستند که در گیاهان مشاهده می‌شوند. همچنین ممکن است به دلیل عفونت‌های ویروسی نیز ایجاد شوند. در این بخش، درباره‌ی تفاوت‌های بین کلروز و نکروز در گیاهان بیش‌تر می‌آموزیم.

کلروز

کلروز عارضه‌ی بیماری قابل مشاهده در گیاهان سبز است. در این بیماری بخش‌های سبز گیاه زردرنگ می‌شوند. این عارضه به دلیل آسیب دیدن رنگدانه‌ی کلروفیل یا ایجاد وقفه در تشکیل رنگدانه در برگ‌ها به وجود می‌آید. و اغلب به صورت لکه‌‌های یا خال‌های زردرنگ روی شاخ و برگ درختان مشاهده می‌شود.

علل - یکی از دلایل اصلی این بیماری کمبود مواد مغذی است. کمبود مواد مغذی مانند آهن، منیزیم و منگنز ممکن است منجر به ایجاد کلروز در گیاه شود. منیزیم و آهن اجزای اساسی ساختار کلروفیل هستند. همچنین کیفیت نامناسب خاک، زهکشی آب، بالا بودن قلیائیت، ریشه‌های آسیب‌دیده و آسیب حاصل از علف‌کش نیز می‌توانند از دلایل ایجاد این آفت باشند. برای غلبه بر این عارضه می‌توان از کودهای مناسب که مکملی برای نیازهای گیاهان هستند، استفاده کرد.

کلروز همچنین ممکن است با عفونت‌های ویروسی و قارچی نیز همراه باشد.

نکروز

از طرف دیگر، نکروز، باعث مرگ سلول‌های گیاهی می‌شود. از این‌رو، نکروز به عنوان بافت‌مردگی نیز شناخته می‌شود. این عارضه باعث مرگ موضعی در بافت‌های زنده، خشک شدن برگ‌ها و تغییر رنگ برگ از قهوه‌ای به سیاه می‌شود. در این حالت نقاط قهوه‌ای یا سیاه‌رنگی روی برگ‌ها ظاهر می‌شوند. به علاوه، لبه‌های برگ اولین قسمت‌هایی هستند که تحت تأثیر نکروز قرار می‌گیرند. سپس در سایر مناطق نیز توسعه می‌یابد.

همچنین غلظت آنتوسیانین و سایر رنگدانه‌ها را نیز تغییر داده و در نهایت منجر به برنزه شدن رنگ برگ می‌شود.

علل - به غیر از کمبود مواد مغذی، عفونت‌های ویروسی نیز منجر به بیماری نکروز می‌شوند. به عنوان مثال، ویروس نکروز تنباکو باعث بروز نکروز در گیاهان تنباکو می‌شود. همچنین، ویروس موزاییک سیمبیدیوم1 غالباً گل‌های ارکیده را آلوده می‌کند.

علائم - نکروزی که ناشی از کمبود تغذیه باشد، بیش از یک علامت در گیاه ایجاد می‌کند. در این حالت تغییرات رنگ (زرد یا سبز تیره) به همراه توقف در رشد مشاهده می‌شود.

علاوه بر این، معکوس کردن روند پیشروی نکروز امکان پذیر نیست، در حالی که می‌توان روند پیشرفت کلروز را در صورت تشخیص معکوس کرد.

تفاوت بین کلروز و نکروز

کلروز	نکروز
کلروز زمانی رخ می‌دهد که کلروفیل تجزیه می‌شود	نکروز به مرگ یا زوال سلول‌های بافت گیاهی اشاره دارد
برگ‌ها تغییر رنگ داده و به رنگ زرد روشن در می‌آیند	روی برگ‌ها علائم پوسیدگی، لکه یا سوختگی ایجاد می‌شود
باعث ایجاد لکه‌های زردرنگ مشخص با الگوی موزاییکی می‌شود	باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای مشخص می‌شود ولی ظاهر موزاییکی ندارند.
علت اصلی آن کمبود منیزیم، نیتروژن، آهن و منگنز است	نکروز سلولی در اثر کمبود کلسیم، منیزیم، مس و پتاسیم ایجاد می‌شود
کلروز قابل درمان است و می‌توان روند آن را معکوس کرد	روند نکروز را نمی‌توان معکوس کرد

سوالات متداول

کلروز اینترورینال چیست؟

کلروز اینترورینال2 نوعی کلروز است که به دلیل کمبود آهن ایجاد می‌شود. آهن عنصر حیاتی در تشکیل کلروفیل است. بنابراین، کمبود آهن منجر به زرد شدن برگ‌ها، به ویژه برگ‌های انتهایی یا جوانتر می‌شود. سپس با پیشرفت بیماری، به برگ‌های قدیمی‌تر هم می‌رسد.

منظور از بیماری موزاییک چیست؟

بیماری موزاییک اغلب به دلیل عفونت‌های ویروسی ایجاد می‌شود و در ظاهر گیاه لکه‌های مشخصی به وجود می‌آورد. اکثر ویروس‌هایی که باعث این بیماری می‌شوند، در نام علمی خود عبارت «موزاییک» را دارند. به عنوان مثال - ویروس موزاییک تنباکو (TMV)3. TMV بر انواع گیاهان به ویژه تنباکو تأثیر می‌گذارد و منجر به تغییر رنگ برگ‌ها و ایجاد لکه‌های موزاییک‌مانند می‌شود.

اتیولاسیون چیست؟

اتیولاسیون فرآیندی فیزیولوژیکی است که به دلیل عدم وجود نور خورشید رخ می‌دهد. بنابراین، رنگدانه‌های دخیل در عمل فتوسنتز نمی‌توانند سنتز شوند. این فرآیند در گیاهان سبز ایجاد می‌شود و ناشی از هیچ‌گونه کمبود مواد معدنی نیست. در این بیماری، برگ‌ها زردرنگ یا بی‌رنگ شده و برگ‌های جوان بازنشده باقی می‌مانند.