آیا باید نوک قهوه‌ای گیاهان را ببریم؟
۲ دی ۱۴۰۲ توسط واحد آموزش (بروزرسانی: )
آیا نگران نوک‌های قهوه‌ای گیاهان هستید؟ خب، راستش را بخواهید لازم نیست اصلاً نگران باشید. احتمالاً شمایی که مشغول باغبانی و کشت و پرورش گیاهان خود هستید به‌سختی می‌توانید زمان صحیح برای بریدن این نوک‌ها را تشخیص دهید. آیا به‌محض اینکه تغییر رنگ و قهوه‌ای‌شدن گیاه شروع می‌شود باید آن‌ها را ببرید یا صبر کنید کامل بمیرند؟ ما در این مقاله به ضرورت و نحوه‌ی بریدن این نوک‌های قهوه‌ای می‌پردازیم.
بریدن نوک گیاهان مزایا و معایب خاص خودش را دارد. نکته‌ی مهمی که باید به‌خاطر داشته‌باشید این است که هرگز تا زمانی‌که گیاه کاملاً نمرده‌است آن را قطع نکنید. بریدن انتهای گیاه به رشد و نمو بهتر آن کمک می‌کند اما درواقع به مشکلات بسیارزیاد دیگری، ازجمله بیماری‌ها، نیز منجر می‌شود.
همانطور که گفتیم بریدن نوک گیاهان مزایا و معایب خاص خودش را دارد؛ بنابراین، اگر می‌خواهید به این مزایا و معایب پی ببرید این مقاله را تا انتها بخوانید. با این اوصاف، بیایید شروع کنیم و بفهمیم که آیا این نوک‌ها را باید قطع کنیم یا به حال خودشان رها کنیم؟
وقتی سخن از نگهداری گیاهان به میان می‌‌آید با افسانه‌ها و باورهای غلط زیادی روبه‌رو می‌شویم. یکی از معمول‌ترین سوالات این است که آیا لازم است نوک قهوه‌ای گیاهان را ببریم؟ پاسخ این است: بستگی دارد!
به‌طورکلی، شما فقط زمانی به بریدن این نوک‌های قهوه‌ای مبادرت می‌کنید که برگ مرده یا آسیب‌دیده باشد. درغیراین‌صورت، بریدن نوک به‌منزله‌ی خطر آسیب‌زدن به گیاه است و آن را مستعد بیماری می‌سازد. اگر مصمم هستید این نوک‌ها را قطع کنید حتماً از قیچی تیز استفاده کنید و مواظب باشید به سایر قسمت‌های گیاه آسیبی نرسانید.
اگر می‌خواهیم پاسخی برای سوال «آیا باید نوک قهوه‌ای گیاهان را ببریم یا خیر؟!» بیابیم باید چند نکته‌ی مهم دیگر را نیز در نظر بگیریم.
اولین نکته نوع گیاه است. نوک بعضی گیاهان، همچون رزها، هرگز نباید قطع شود. نوک سایر گیاهان، همچون گیاهان دارویی، را می‌توان هر چندوقت یک‌بار برید.
نکته‌ی قابل‌ملاحظه‌ی دوم دلیل قهوه‌ای‌شدن نوک گیاه در وهله‌ی اول است. اگر نوک گیاه درنتیجه‌ی فرآیند پیری و مردن قهوه‌ای شده‌است خب باید قطع شود.
اگر رشد سریع گیاه، به‌نحوی‌که به هرس‌کردن نیاز دارد، باعث قهوه‌ای‌شدن نوک‌های گیاه شده‌است نباید آن‌ها را قطع کنید.
و اما نکته‌ی سوم: آیا با گیاه قلمه‌زده‌ی یک‌ساله‌ای سروکار داریم که خیلی رشد کرده‌است؟
نوک‌های قهوه‌ای به‌محض پیرشدن زرد می‌شوند و گیاه به‌محض شکوفه‌زدن باید هرس شود.
آب‌دهی بیش‌ازحد دلیل احتمالی بعدی است. هریک از این سه وضعیت به روش‌های هرس متفاوتی نیاز دارند. اگر گیاه خیلی قد کشیده‌است و به هرس نیاز دارد باید تا رسیدن به خط خاک یا یک‌سوم قد فعلی کوتاه شود. پس از هرس دوباره آبیاری کنید تا گیاه آب اضافی دریافت کند.
چرا برگ‌های گیاهان آپارتمانی قهوه‌ای می‌شوند؟
برگ‌های گیاهان آپارتمانی به دلایل مختلف قهوه‌ای می‌شوند. «عدم برخورداری از نور کافی» یکی از این دلایل است. «آب‌دهی کم» نیز دلیل بعدی است.
«آب‌دهی بیش‌ازحد» دلیل سوم است. عدم تهویه‌ی مناسب، سرما یا گرمای شدید، نیز به قهوه‌ای‌شدن برگ گیاهان منجر می‌شود.
علاوه‌بر دلایل فوق، اگر حشره‌ای برگ گیاه را بخورد هم احتمال قهوه‌ای‌شدن آن وجود دارد. در این مورد، حشره برگ را می‌خورد و مدفوع خود را گوشه‌ی گلدان به جای می‌گذارد.
این مدفوع، که قهوه‌ای تیره است، به مرور زمان به لکه‌ای رنگی تبدیل می‌شود. درصورتی‌که گیاه به حشره آلوده شده‌باشد باید حشره‌زدایی کنید و سپس، از قارچ‌کش استفاده کنید.
«عدم برخورداری از نور خورشید» دلیل بالقوه‌ی دیگر برای قهوه‌ای‌شدن برگ‌های گیاهان آپارتمانی است. گیاهان در نبود نور خورشید کافی نمی‌توانند کلروفیل کافی، که برای فتوسنتز و تولید انرژی در گیاه ضرورت دارد، تولید کنند.
درنتیجه، برگ‌ها زرد و سپس، قهوه‌ای می‌شوند. برخورداری از مقدار مناسب نور برای گیاهان آپارتمانی مهم است. هرچه دسترسی به نور بیشتر باشد گیاه سالم‌تر و سبزتر است.
آیا ممکن است برگ‌های قهوه‌ای دوباره سبز شوند؟
ممکن است بعضی افراد معتقد باشند که برگ قهوه‌ای مرده است و دیگر هرگز سبز نخواهدشد. علیرغم این تصور، اگر گیاه در شرایط مناسب و درست قرار بگیرد برگ‌ها رنگ سبز خود را بازمی‌یابند.
توانایی برگ در سبزشدن مجدد به عوامل متعددی ازجمله سن، موقعیت و سلامت بستگی دارد. بعضی برگ‌ها هرگز رنگ سبز خود را بازنمی‌یابند اما بیشتر برگ‌ها اینگونه نیستند و اگر به آن‌ها فرصت بدهید سبز می‌شوند.
برای مثال، برگی که در یک محل قهوه‌ای شده‌است شاید اگر در محل دیگری قرار بگیرد سبز شود. اگر برگ پس از جداشدن از گیاه دوباره قهوه‌ای شود احتمالاً آسیب‌دیده است و باید برگ جدیدی جایگزین آن شود و این به آن معنا نیست که توان سبزشدن ندارد.
چند عامل در سبزشدن مجدد برگ‌ها نقش دارند. ممکن است برگ فقط آسیب دیده‌باشد و رنگ سبز شروع به برگشت کند. اگر برگ‌ها نور خورشید بیشتری دریافت کنند کلروفیل‌های درون برگ فعالیت خود را از سر می‌گیرند و برگ دوباره سبز می‌شود.
حمله‌ی قارچ به گیاه نیز ممکن است باعث قهوه‌ای‌شدن برگ‌ها شود. دراین‌صورت، اسپری‌کردن قارچ‌کش به برگ‌ها از عفونت قارچی مجدد گیاه جلوگیری می‌کند.
چرا نوک‌های گیاه قهوه‌ای شده‌اند؟
قهوه‌ای‌شدن نوک گیاهان به دلایل مختلفی رخ می‌دهد. نوک قهوه‌ای برگ‌ها نشانه‌ی خوبی نیست. شما باید زمانی را صرف معاینه‌ی دقیق گیاه ازنظر آلودگی به آفات، آسیب‌ها یا بیماری‌ها کنید. درصورت مشاهده‌ی هرگونه مشکل فوراً به درمان و رفع آن اقدام کنید.
«آب‌دهی بیش‌ازحد» یکی از دلایل معمول سوختگی نوک برگ‌ها است. اگر خاک دائماً خیس باشد ریشه‌ها اکسیژن نمی‌گیرند و کم‌کم می‌پوسند. همین امر به قهوه‌ای‌شدن و مرگ برگ‌ها منجر می‌شود. اگر مطمئن نیستید که آبیاری گیاه کافی است یا خیر حتماً زمانی به آب‌دهی مجدد مبادرت کنید که ۲٫۵ سانتی‌متر بالایی خاک خشک شده‌باشد.
«آب‌دهی کمتر از حد نیار» نیز به قهوه‌ای‌شدن برگ‌ها منجر می‌شود. اگر گیاه آب کافی دریافت نکند رفته‌رفته برگ‌ها پلاسیده می‌شود و درنهایت، می‌میرند. برگ‌های پژمرده، گلهای آویزان و وزن کم پس از چیدن نشانه‌ی نیاز گیاه به آب هستند.
آب‌دهی نباید هرروزه باشد. گیاهان زمانی به آب نیاز دارند که خاک آن‌ها خشک شده‌باشد؛ البته این را هم به خاطر داشته‌باشید که گیاه همیشه نیاز به آب را نشان نمی‌دهد. این، بهترین زمان برای هرس‌کردن شاخه‌هایی است که خلاف جهت نور یا جریان هوا رشد می‌کنند.
چرا لبه‌های برگ‌ها قهوه‌ای می‌شوند؟
قهوه‌ای‌شدن لبه‌ی برگ‌ها یکی از آشناترین نشانه‌های فرارسیدن پاییز است. تجزیه‌ی کلروفیل‌های موجود در برگ و آزادشدن دیگر رنگ‌هایی که از همان ابتدا هم در برگ وجود داشته‌اند به این پدیده منجر می‌شوند. اما اصلاً چرا این اتفاق می‌افتد؟
کلروفیل مسئول حفظ رنگ سبز برگ‌ها است که دربرابر نور می‌شکند. هرچه روزها کوتاه‌تر و شدت نور کمتر شود انرژی دردسترس برای ادامه‌ی فعالیت کلروفیل کمتر می‌شود.
علاوه‌براین، نور خورشید دیگر مستقیم به برگ‌ها نمی‌تابد و به میزان بیشتر یا کمتر در جو بازتاب شده‌است. به‌این‌ترتیب، مولکول‌های کلروفیل، که برگ را می‌سازند، از هم می‌پاشند و تجزیه می‌شوند.
لبه‌ی برگ‌ها درمعرض بیشترین نور خورشید هستند و بنابراین، اولین قسمت‌هایی هستند که تغییر رنگ می‌دهند. تغییر رنگ نوعی سازگارشدن با فصل است. تغییر رنگ به گیاه کمک می‌کند فعالیت‌های متابولیسمی را تنظیم و انرژی خود را حفظ کند و بدین‌ترتیب، تا بهار زنده بماند.
سخن آخر
هدف این مقاله کمک‌کردن به باغبانان در یافتن پاسخی برای این پرسش است: آیا باید نوک قهوه‌ای گیاهان را ببرم؟ متاسفانه، همیشه نمی‌توان به این سوال سرراست و صریح پاسخ داد. چند عامل را باید قبل از تصمیم‌گیری در نظر گرفت.
اولین ملاحظه به یک‌ساله یا چندساله بودن گیاه برمی‌گردد. گیاهان یک‌ساله فقط یک فصل زندگی دارند بنابراین، دلیلی ندارد نگران بریدن نوک‌های آن‌ها باشیم. از طرف دیگر، گیاهان چندساله پس از یک سال رشد خود را از سر می‌گیرند بنابراین، رعایت جانب احتیاط و آسیب‌نزدن به آن‌ها مهم است.
نکته‌ی دوم، دلیل قهوه‌ای‌شدن برگ‌ها است. اگر برگ درنتیجه‌ی مردن قهوه‌ای شده‌است، خب، قطعاً باید آن را جدا کنید. اما، اگر این قهوه‌ای‌شدن به رشد آهسته یا آماده‌شدن گیاه برای گلدهی برمی‌گردد بهتر است گیاه را به حال خودش بگذارید.
دیدگاه‌ها
افزودن یک دیدگاه