نماتد نهالستان [درمان عملی]

بیماری نماتد (کرم لوله‌ای ریشه گرهی) به عنوان یکی از مهم‌ترین و سخت‌ترین بیماری‌ها در انواع کشت‌ها در تمامی نقاط دنیا مطرح است. مبارزه با بیماری نماتود به عنوان بیماری که نه تنها کشت بلکه خاک زراعی را از بین می‌برد از اهمیت دو چندانی برخوردار است. یکی از حساس‌ترین و آسیب‌پذیرترین مناطق به نماتد نهالستان‌ها هستند. در نهالستان به دلیل بالا بودن حجم کشت و استفاده مداوم از خاک و کوددهی زیاد شرایط برای بروز بیماری نماتد بسیار مهیاست.

آلوده شدن نهال در نهالستان به نماتد بسیار خطرناک‌تر از آلوده شدن درخت یا نهال در یک باغی که نهال از آن به جای دیگری منتقل نخواهد شد، است. چرا که این نهال آلوده می‌توان آلودگی را بصورت گسترده انتقال داده و یک نهالستان آلوده حجم بسیار بزرگی از خاک‌های زراعی را به بیماری نماتد آلوده کند.

خطر دیگری که نهال‌های آلوده به نماتد دارند ضعف در بنیان این نهال‌ها است. یک نهال آلوده به نماتد اگر بر فرض محال این بیماری را به خاک اطراف و به طبع آن درختان یا نهال‌های اطراف انتقال ندهد هم همیشه به عنوان یک درخت ضعیف با بنیه دفاعی کم در معرض عوامل بیماری‌زا بوده و با ابتلا به انواع بیماری‌ها درختان اطراف را هم دچار بیماری خواهد کرد.

پیشگیری از نماتد در نهالستان

متاسفانه در گذشته روش‌های و مواد زیادی برای مواجه با نماتد در دسترس نبود و در صورت آلوده شدن یک نهالستان به نماتد این نهالستان به شکل کامل معدوم می‌شد ولی خوشبختانه با پیشرفت علم کشاورزی و نهاده‌ها در حال حاضر امکان کنترل نماتد در نهالستان‌ها وجود دارد.

راه‌های مقابله با نماتد در نهالستان مستعد نماتد (هنوز آلودگی مشاهده نشده است)

بهترین روش برای پیشگیری از نماتد در نهالستان‌ها عبارتند از:

1. کنترل و اصلاح pH و EC خاک بستر و آب مورد استفاده در آبیاری
2. رعایت اصول بهداشتی و قرنطینه

کنترل و اصلاح pH و EC خاک بستر و آب مورد استفاده در آبیاری

به دلیل استفاده زیاد و غیراستاندارد از خاک‌های بستر و آبیاری و کوددهی بیش از حد، این خاک‌ها دارای pH و EC بالائی بوده که این دو عامل می‌توانند شرایط را برای بروز نماتد مساعد کنند. نماتدها در محیط‌های قلیائی فعالیت می‌کنند و چنانچه pH و EC یک خاک متمایل به اسیدی یا اسیدی باشد امکان فعالیت نماتد در این محیط بسیار سخت بوده و تقریبا غیرممکن است.

برای اصلاح pH و EC خاک باید دو اصل اساسی در کوددهی رعایت شود:

• الف) استفاده از کودهائی باکیفیت و قدرت جذب بسیار بالا و پسماند تقریبا صفر درصدی (ترجیحا ارگانیک)
• ب) کنترل و کاهش pH و EC خاک بستر با استفاده منظم از کودهای پایه اسید فولویک یا اسید هیومیک مثل فولویکول و بیوهیومات 30

رعایت اصول بهداشتی و قرنطینه

نماتد به راحتی می‌توان از کشت‌های آلوده به وسیله: خاک، آب‌های سطحی یا زیرزمینی، کف پا، ادوات مورد استفاده در این زمین‌های آلوده مثلا تایر تراکتور یا تیلر و ... منتقل شود پس برای جلوگیری و پیشگیری از این مشکلات باید مبادی ورود و خروج کاملا کنترل شده و قبل از ورود به محدوده کشت (خزانه) ضدعفونی‌های لازم انجام گیرد. بهتر است در نهالستان‌ها افراد غیر حتی خریداران یا مخصوصا همکاران به هیچ عنوان وارد قسمت خزانه نشده و برای نشان دادن نهال‌های تولید شده قسمتی به عنوان ویترین که کاملا از قسمت خزانه جدا شده است وجود داشته باشد.

راه‌های مقابله با نماتد در نهالستان‌های آلوده به نماتد

قبل از هر چیز باید از وجود نماتد در خاک بستر و ریشه اطمینان حاصل شود برای این کار طبق اصولی که آزمایشگاه‌های تشخیص نماتد اعلام می‌کنند نمونه خاک و ریشه تهیه و در اختیار آزمایشگاه قرار داده شود. ضمنا بهتر است کار نمونه‌گیری و انجام آزمایش در این نوع گلخانه‌ها بصورت مرتب برای رصد وضعیت نماتد انجام شود.

بعد از اطمینان از وجود نماتد در خاک و ریشه نهال‌های موجود در نهالستان باید کارهای زیر به ترتیب اولویت انجام شود:

• الف) نماتد موجود در ریشه و خاک به هر شکل (کرم نماتد، لارو، تخم) باید از بین برود.
• ب) شرایط محیطی برای بازگشت نماتد اصلاح شود.
• ج) بافت‌های آسیب دیده از نماتد ترمیم و مقاوم‌سازی شود.

الف) از بین بردن نماتد در خاک‌های اطراف ریشه و ریشه

به دلیل تراکم بسیار بالا و حساس بودن نوع کشت به هیچ عنوان نمی‌توان از سموم شیمیائی مرسوم مثل: واپام، راگبی، متام سدیم و ... استفاده کرد چراکه با توجه به نحوه عمل این نوع سموم نه تنها بلکه کل نهال‌های موجود در این منطقه در صورت استفاده از بین خواهند رفت چرا که این مواد، ضدعفونی‌کننده بسیار قوی بوده و همه چیز را (حتی ریشه نهال‌ها) از بین خواهد برد. برای انجام این کار بهتر است از مواد جدید یعنی P.F‌ها استفاده کرد که با وجود مقابله با نماتد به هیچ عنوان سمیت نداشته و هیچ ضرری را متوجه ریشه نهال‌های آلوده و میکروارگانیسم‌های مفید نکرده بلکه آن‌ها را تقویت نیز خواهد کرد. برای راحتی کار در ادامه برنامه کودی ارائه می‌شود. در این برنامه کودی فرض بر این است که در هر ۱۰۰۰ مترمربع سطح زیر کشت مقدار ۱۰۰۰۰ اصله نهال وجود دارد.

این جیره مشتمل بر ۲ قسمت است که باید به فاصله یک هفته از هم بصورت ریشه‌ای استفاده شود.

جیره شماره ۱

جیره شماره ۲

مقادیر فوق بصورت یکجا از طریق سیستم آبیاری بصورت ریشه‌ای استفاده خواهد شد. فاصله جیره کودی اول با دوم یک هفته خواهد بود. استفاده از این دو جیره باعث از بین رفتن نماتد در ریشه و خاک اطراف نهال‌های آلوده شده و بافت‌های آسیب دیده از نماتد را ترمیم و شرایط محیطی برای بازگشت نماتد را اصلاح خواهد کرد.

تعداد و زمان تکرار این جیره‌ها بسته به شدت نماتد دارد که باید بصورت منظم نسبت به رصد تعداد نماتد در ریشه و خاک اطراف ریشه اقدام شود تا در صورت مشاهده اولین نشانه‌های نماتد نسبت به استفاده مجدد از این جیره‌ها اقدام شود.

خرید بسته مقابله با نماتد نهالستان

بسته مقابله با نماتد نهالستان شامل پی اف و کودهای زیر می‌باشد. اگر مایل به خرید این بسته هستید می‌توانید فرم مشاوره تخصصی ما را تکمیل و ارسال کنید، همکاران ما با شما تماس گرفته و مشاوره و راهنمایی‌های لازم را در زمینه بیماری نماتد در نهالستان به شما ارائه خواهند داد. لطفا سوالات عمومی و دیدگاه‌های خود را از طریق فرم ارسال دیدگاه زیر مطرح کنید.