کنترل زیستی در کشاورزی چیست؟

کنترل زیستی بیش از ۱۰۰ سال از کنترل به‌طور مؤثر در برابر گونه‌های مهاجم استفاده شده است.

کنترل زیستی استفاده از ارگانیسم‌های زنده مانند حشرات یا عوامل بیماری‌زا برای کنترل جمعیت آفات است. این روش در شرایط رقابتی برابر با بازنشانی برخی از دشمنان طبیعی به کنترل گونه‌های مهاجم در محدوده بومی خود، کمک می‎کند. هدف از کنترل زیستی ریشه‌کن کردن گونه‌های مهاجم نیست، بلکه تنظیم آن به گونه‎ای است که کنترل‌پذیر باشند. به‌عبارت دیگر، این روش از مکانیسم‌های درونی خود طبیعت برای تضمین تعادل استفاده می‌کند.

فرآیند ایمنی

این مهم است که عوامل کنترل بالقوه به سایر گیاهان و حشرات مفید یا بومی حمله نکنند. بنابراین یک عامل کنترل زیستی فقط پس از تحقیقات گسترده و آزمایش ایمنی خیلی دقیق برای انتشار میدانی در محدوده مورد حمله پیشنهاد می‌شود تا اطمینان حاصل شود ویژۀ گیاه یا آفاتی است که باید کنترل شوند.

چرا کنترل زیستی ضروری است؟

افزایش تجارت و سفر بین کشورها باعث افزایش تعداد گیاهان و سایر گونه‌های غیربومی در کشورهای جدید شده است. بیشتر آن‌ها بدون دشمنان طبیعی وارد شده‌اند که آن‌ها را از کنترل در محدوده بومی خود حفظ می‎کند. در مورد گیاهان، تقریبا تمام حشرات، عوامل بیماری‌زای قارچی یا نماتودها که معمولا آسیب به آن‌ها از بین می‌رود، به گیاه برتری ناعادلانه نسبت به همسایگان جدید خود می‌دهد.

جایگزین پایدار

به‌عنوان یک روش طبیعی، کنترل زیستی به استفاده از مواد شیمیایی و ماشین آلات ندارد که می‌توانند تاثیر منفی بر محیط بگذارد، نیاز ندارد. از نظر اقتصادی نیز کارآمد و پایدار است، به‌محض اینکه دشمنان طبیعی خود-تکثیر و تکامل‌یافته مستقر می‌شوند، باید کنترل نامحدود و بدون هزینه یا تمهیدات بیشتر را فراهم کند.

مزایا

محیط زیست - کنترل زیستی طبیعی است و به استفاده از مواد شیمیایی ساخته بشر که می‌تواند بر اکوسیستم تاثیر منفی بگذارد، متکی نیست. همچنین اجازه می‌دهد میزان علف‌کش‌های مورد نیاز برای کنترل علف‌های هرز را کاهش داد.
هزینه - پس از هزینه‌های تحقیق اولیه، وقتی عوامل اعمال شده و بر علف‌های هرز تاثیر گذاشتند، تنها هزینه اضافی مورد نیاز، هزینه نظارت بر فعالیت‌ها است.

پایداری - دائمی و بنابراین کاملا پایدار است. علف‌های هرز به‌طور مداوم مورد حمله دشمنان طبیعی قرار دارند.

گسترش - عوامل کنترل، چه حشرات و چه عوامل بیماری‌زا، بیشتر- نه همه - جمعیت علف‌های هرز را تا زمانی‌که توسط موانع فیزیکی، محیطی یا شیمیایی متوقف نشوند، دقیقا در محدوده بومی خود شناسایی و بر آن‌ها اثر می‌گذارند.

ایمنی - عوامل کنترل زیستی هیچ‌گونه تهدیدی برای سلامتی انسان، محصولات زراعی یا موجودات مفید ندارند.
چشم انداز - در‌حالی‌که عوامل کنترل وظیفه خود را انجام می‌دهند، گونه‌های بومی که قبلا از رقابت خارج شده‌اند می‌توانند بدون نیاز به کاشت مجدد وسیع، بتدریج مناطق را بازیابی و مجددا کلونیزه کنند.

معایب

کنترل، نه ریشه‌‎کن کردن - یک عامل موفق نباید علف‌های هرزی را که به آن وابسته است از بین ببرد، بلکه باید آن را تا سطح قابل قبول کاهش دهد. ممکن است هزینه‌هایی برای روش‌های کنترل جایگزین داشته باشد.
مقیاس زمانی - زمان‎بر است. دستیابی به کنترل موفق، می‌تواند بین 5 تا 10 سال بطول انجامد.

تأثیرات - تاثیر کامل روی علف‌های هرز هدف همیشه قابل پیش‌بینی نیست.

سایر گزینه‌های مدیریتی

انجام هیچ کار- علف‌های هرز مهاجم به تاثیر مخرب بر روی گیاهان و جانوران بومی، تخریب محیط زیست و اقتصادهای ملی ادامه می‌دهند و بر سلامت مردم تأثیر می‌گذارند.

کنترل شیمیایی- علف‌کش‌های شیمیایی در صورت مجاز می‌توانند مؤثر باشند، اما استفاده از این روش کنترلی در مقیاس بزرگ پرهزینه است و می تواند بر تنوع زیستی اثر بگذارد. بسیاری از بدترین مهاجمان آبزی هستند یا در کنار رودخانه‌ها رشد می‌کنند که در آنجا استفاده از مواد شیمیایی ممنوع یا به‌شدت محدود شده است.

کنترل دستی- روش‌های کنترل دستی برای اکثر علف‌های هرز مهاجم دردسترس است، اما چون کاربر و پرهزینه هستند، برای مقیاس بزرگ مناسب نیستند.