نقش هیومات در کشاورزی
۱۲ تیر ۱۳۹۹ توسط واحد آموزش (بروزرسانی: )
هیومات‌ها مواد خامِ قابل دسترسی هستند که میتوان از آنها در کشاورزی استفاده کرد. هیومات‌ها بخشی از گیاخاک هستند و نقش مهمی برای موجودات زنده ایفا میکنند. شیوههای جدید کشاورزی تمامی مواد آلی موجود در خاک را از بین بردهاند و از هیچ جایگزینی استفاده نشدهاست. ارزش مواد هیومیک شناخته نشده است و در نتیجه در روشهای باروری مورد استفاده قرار نگرفتهاند. در حال حاضر، خاکهای ما با کمبود این مواد هیومیک مواجه هستند و در نتیجه مقادیر کافی آنها در رژیم غذایی معمولی انسانها و حیوانات وجود ندارد. تحقیقات نشان داده است که زمانی که درصد گیاخاک به کمتر از ۲٪ میرسد، خاک نمیتواند مقادیر کافی مواد هیومیک را در محصولاتی که برای نیاز موجودات زنده پرورش یافتهاند، تامین کند.
بی‌ضرری
هیومات، ماده بی‌ضرری است که در تمامی خاکها، گیاهان و حیوانات وجود دارد. این ماده، در زنجیره غذایی به طور طبیعی وجود دارد و در کمپوست مواد مرده به مواد مغذی، انتقال مواد معدنی و کارهای دیگر در موجودات زنده، نقش دارد. بسیاری از مقالات تخصصی، بی‌ضرری هیومات را تایید کردهاند. میزان سمی بودن در یک تست LD-50 به مقدار ۰٫۵۳۶ گرم در هر کیلوگرم، مؤید بیضرر بودن هیومات‌ها است.
تعاریف
هیومات: به لحاظ تخصصی، این کلمه به نمکهای اسید هیومیک اشاره دارد. از جنبه عمومی، این کلمه به تمامی مواد هیومیک اطلاق می‌شود.
اسید هیومیک: اسید هیومیک، مولکولی زنجیرهبلند است که وزن مولکولی آن زیاد، رنگ آن قهوهای تیره و انحلالپذیر در محلول قلیایی است. این ماده در خاک مسئول کمپوست است و مواد مغذی را از خاک به موجود زنده منتقل میکند. این ماده همراه با مواد مغذی وارد بدن موجود زنده می‌شود و منافع بسیاری برای آن دارد.
اسید فولویک: اسید فولویک، مولکولی زنجیرهکوتاه است که وزن مولکولی آن کم، رنگ آن زرد و انحلالپذیر در محلولهای اسیدی و قلیایی است. این ماده در خاک مسئول کیلیتسازی (جذب فلزات) مواد معدنی و انتقال آنها به موجود زنده است. توانایی کیلیتسازی اسید فولویک منحصربهفرد است زیرا مواد معدنی ضروری و حیاتی را جذب و بار الکتریکی بر آنها وارد کرده تا برای جذب توسط موجود زنده آماده شوند. فلزات سمی نیز کیلیت میشوند اما بار الکتریکی آنها خنثی است و نمیتوانند بهراحتی وارد موجود زنده شوند. اسید فولویک بدن را از فلزات سنگینی که احتمالاً وارد آن شدهاند پاکسازی میکند.
اسید اولمیک: اسید اولمیک، آن بخش از خاک است که در الکل حل می‌شود و مادهای تیره و نیمهجامد است. به دلیل پژوهشهای محدودی که درباره آن انجام شده، اطلاعات زیادی در دست نیست.
هیومین: هیومین، بخش انحلالناپذیر خاک است. رنگ آن قهوهای تیره با وزن مولکولی فوقالعاده زیاد و مسئول نگهداری آب در خاک، به هم نچسیبدن خاک و رسانایی الکترواستاتیک است.
ماده هیومیک: این ماده، آن بخش از خاک است که بر اثر تجزیه مواد آلی تولید می‌شود. هیومات‌ها در همه جای زمین وجود دارند اما درست همانند نفت خام، ترکیب آنها در هر مکان متفاوت است. آنها هیدروکربن بوده و حاوی ساختارهای عطری و ناجورحلقه، گروههای کربوکسیل و نیتروژن هستند. همچنین حاوی بخشهایی از DNA و RNA هستند و محلهای فعالِ زیادی برای پیوند هیدروژن دارند که همین آنها را از لحاظ شیمیایی بسیار واکنشپذیر کرده است.
ارزش تغذیه‌ای
آنالیز تغذیه‌ای هیومات‌ها در مناطق مختلف، متفاوت است. هیومات‌ها در حالت کلی شامل مواد زیر هستند:
پروتئین، خاکستر، فیبر، کربوهیدرات، نیتروژن، رطوبت، آمونیاک، اسید هیومیک و اسید فولویک و مواد معدنی (در حد ppm) به شکل کیلیت، از جمله:
انتقال مواد معدنی
هیومات‌ها هم شامل اسید هیومیک هستند و هم اسید فولویک. اسید فولویک کیلیتساز است و مواد معدنی را حمل میکند. اسید هیومیک متسعکننده است و نفوذپذیری دیواره سلول را افزایش میدهد.
برهمکنش میکروبی
هیومات‌ها برانگیزندهی فعالیت میکروبی هستند. در آزمایش خاک از لحاظ فعالیت میکروبی، پس از اضافه کردن هیومات (۳۰۰ ppm) به خاک، سطح فعالیت میکروبی ۴۰۰ تا ۵۰۰۰ برابر افزایش یافت.
دیدگاه‌ها
افزودن یک دیدگاه