دو عامل محیطی که بر تعرق تأثیر می‌گذارند

(بروزرسانی: ۱۴۰۲/۰۶/۳) توسط واحد آموزش

تعرق یک فرآیند بیولوژیکی است که در چرخه‌ای که در آن آب از جو به زمین منتقل می‌شود و به جو بازمی‌گردد، یک اصل بنیادی است. کل فرآیند حرکت آب از طریق گیاه در تعریف تعرق گنجانده‌شده است، اما این اصطلاح، به‌طور خاص به مرحله نهایی اشاره دارد که در آن بافت برگ، آب مایع را به‌صورت بخارآب در جو آزاد می‌کند. گیاهان توانایی محدودی در تنظیم حرکت آب خودشان دارند، اما بااین‌وجود، عوامل محیطی تأثیر مهمی بر تعرق دارند.

آب در حال حرکت

گیاهان در حال رشد، آب درون خاک را از طریق ریشه جذب می‌کنند، آن را از طریق ساقه‌های خود به سمت بالا منتقل می‌کنند و از طریق منافذ میکروسکوپی برگ که روزنه‌های هوایی نامیده می‌شوند، به‌صورت بخارآب در هوای اطراف آزاد می‌کنند. تعریق برای زندگی گیاه ضروری است زیرا به مواد معدنی و قندی که در این آب متحرک حل‌شده‌اند اجازه می‌دهد تا به تمام قسمت‌های گیاه برسند. برگ‌ها فقط وقتی روزنه‌ها باز هستند می‌توانند فتوسنتز را انجام دهند، فرآیندی که گیاهان با استفاده از نور خورشید غذا درست می‌کنند، و درنتیجه اجازه می‌دهند دی‌اکسید کربن که برای فتوسنتز لازم است، به برگ وارد شود. وقتی نوری برای فتوسنتز در دسترس نباشد، برای حفظ رطوبت معمولاً روزنه‌های هوایی بسته می‌شوند. این بدان معنی است که تحت شرایط رشد طبیعی، تعرق عمدتاً در طول روز اتفاق می‌افتد.

گیاهان تحت کنترل

تعرق برای رشد گیاه حیاتی است، اما تعرق زیاد می‌تواند مضر باشد. به‌عنوان‌مثال، در صورت خشک‌سالی اگر برگ‌ها رطوبت بیشتری نسبت به میزان جذب ریشه‌ها آزاد کنند، تعرق می‌تواند به گیاه آسیب برساند. خشک‌سالی و سایر شرایط تنش‌زای محیطی باعث ترشح هورمونی در گیاهان می‌شود که باعث بسته شدن روزنه‌ها می‌شود؛ این کار، از دست دادن رطوبت را کاهش می‌دهد و از گیاه در برابر کمبود آب محافظت می‌کند؛ اما این تنها یک‌راه حل موقتی است زیرا تعرق برای زندگی ضروری است: وقتی‌که روزنه‌های گیاهان بسته باشد گیاهان نمی‌توانند فتوسنتز کنند و کاهش تعرق منجر به کاهش انتقال مواد مغذی می‌شود.

آب موجود در هوا

عامل اصلی محیطی، رطوبت نسبی هوای اطراف گیاه است. رطوبت نسبی میزان بخارآب موجود در هوا را به‌عنوان درصدی از حداکثر مقدار بخارآبی که هوا می‌تواند در دمای فعلی خود نگه دارد، اندازه‌گیری می‌کند. تفاوت بین رطوبت نسبی برگ - که در شرایط رشد طبیعی نزدیک 100 درصد است - و رطوبت نسبی هوا، قدرت نیرویی که بخارآب را از برگ به هوا می‌رساند، تعیین می‌کند؛ بنابراین، تعرق در هوای مرطوب کندتر و در هوای خشک سریع‌تر انجام می‌شود.

خنک شدن از طریق تبخیر

دمای محیطی به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر میزان تعرق گیاه تأثیر می‌گذارد. تأثیر غیرمستقیم آن شامل تأثیر دما بر رطوبت است: هوای گرم نسبت به هوای سرد می‌تواند رطوبت بیشتری را در خود نگه دارد. اگر یک مقدار هوا حاوی مقدار مشخصی رطوبت باشد و سپس دمای همان هوا افزایش یابد، میزان رطوبت ثابت باقی می‌ماند اما ظرفیت رطوبت افزایش می‌یابد - به‌عبارت‌دیگر، رطوبت نسبی پایین می‌آید و منجر به افزایش میزان تعرق می‌شود. دما تأثیر مستقیمی بر تعرق دارد زیرا برگ‌ها از تعرق برای خنک شدن خود استفاده می‌کنند، دقیقاً همان‌طور که بدن انسان با ترشح رطوبت روی پوست، خود را خنک می‌کند. با افزایش دمای محیطی، برگ‌ها سعی می‌کنند با افزایش میزان رطوبت تبخیر شده از روزنه‌های هوایی، دمای داخلی مناسب را حفظ کنند.

این مطلب چقدر مفید بود؟

4,1 از 5 (15 رای)

بازگشت به وبلاگ

دیدگاه‌ها

افزودن یک دیدگاه

جمع 3 و 7 برابر است با؟

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:

مشترک خبرنامه وطن‌بیو شوید!

لطفا جمع 5 و 4 را محاسبه نمایید.