آمادهسازی بستر کشت در گلخانه با بیوپاور
توسط دکتر جلال علیون (بروزرسانی: )

یکی از عمده ترین چالشهای موجود در کشتهای گلخانه ای در زمان آماده سازی خاک بستر قبل از شروع کشت است، از گذشته تا به حال یکی از سنتی ترین مواد یعنی کودهای حیوانی پای ثابت این آماده سازی بوده است، ولی به کرات دیده شده است که استفاده از کودهای حیوانی سنتی با کشتهای مدرن گلخانه ای هماهنگ خوبی ندارند و در خیلی از موارد به وارد آمدن آسیبهای جدی به کشت منجر میشوند، ما در این مقاله سعی خواهیم کرد به این مشکلات اشاره و شما را با مواد مدرن و جدیدی آشنا کنیم که بهترین جایگزین برای کودهای حیوانی است و در حال حاضر در کشورهای پیشرفته کشاورزی به صورت انبود استفاده میشود پس لطفا تا انتهای این مقاله با ما باشید.
مشکلات عمده استفاده از کودهای حیوانی در کشتهای گلخانه ای
اگر بخواهیم به مشکلات استفاده از کودهای حیوانی در کشتهای گلخانه ای بصورت کامل بپردازیم باید یک مقاله چند صد کلمه ای را در اینجا بیان کنیم ولی در حال حاضر فقط به عنوان این مشکلات اشاره خواهیم کرد، استفاده از کودهای حیوانی در زمان آماده سازی خاک بستر در کشتهای گلخانه ای باعث:
- ایجاد و افزایش بیماریهای قارچی مثل: پیتیوم، فوزاریوم و مواردی از این دست میشود.
- افزایش آمار آفات و تبدیل شدن به یک پناهگاه برای آنها مثلا لارو و شفیره تریپس یا مگس سفید با پنهان شدن در بین کودهای حیوانی که در سطح خاک هستند از اثر سموم آفتکش در امان میمانند
- افزایش شدید علف هرز
- افزایش شدید شوری خاک مخصوصا در استفاده از کودهای پایه مرغی و زیادروی در سایر انواع گاوی یا گوسفندی
- ایجاد استرس به ریشه
- تولید گازهای مضر برای گیاه مخصوصا در قستهای پایینی و کاهش شدید عمر نایلونهای گلخانه ای
- کاهش شدید عمر اقتصادی خاک بستر و به نوعی پیری زودرس خاک گلخانه که به عنوان مهمترین سرمایه کشت است.
هزینههای بالای فرآوری و استفاده
در سالهای اخیر مخصوصا در دوره کرونا به بعد دلیل:
- افزایش شدید قیمت نهادههای دامی
- افت شدید صنعت دامداری
- افزایش شدید هزینههای کارگری
- افزایش هزینه حمل با توجه به حجیم بودن کودهای حیوانی و بعضا فاصله به نسبت زیاد از محل تولید یا فرآوری تا گلخانه ها
و مواردی از این دست، هزینه استفاده از کودهای حیوانی که زمانی بسیار کم و ناچیز بود، تبدیل به یک هزینه بسیار زیاد و گزاف برای گلخانه دار شده است. یعنی کود حیوانی که در سالهای گذشته سهم بسیار اندکی در هزینههای تولید داشت در طی سالهای اخیر با توجه به مواردی که در بالا اشاره شد و سایر موارد، الان تبدیل به یکی از هزینههای عمده در گلخانهها شده است.
این در شرایطی است که میزان تاثیر گذاری کودهای حیوانی در افزایش تولید نسبت به گذشته نه تنها بیشتر نشده است بلکه به دلیل مشکلات و معضلاتی که در استفاده از این کودهای حیوانی وجود دارد، ضررها بیشتر از سود آن است.
محدودیتهای شدید در میزان استفاده از کودهای حیوانی در گلخانه ها
همانطور که میدانیم یکی از مهمترین یا به عبارتی مهمترین قابلیت کودهای حیوانی افزایش قدرت زراعی و حاصلخیزی خاک بستر گلخانه هاست، ولی موضوع بسیار مهمی که وجود دارد این است که میزان استفاده از این نوع کودها (کودهای حیوانی) دارای محدودیتهای بسیار زیادی است که این محدودیتها هر روز بیشتر شده و به نوعی میزان استفاده از کودهای حیوانی در کشتهای گلخانه ای کمتر و کمتر میشود و این کاهش یعنی کاهش میزان تامین احتیاجات در خاک بستر در کشتهای گلخانه ای.
دقت داشته باشید که اگر میزان استفاده از کودهای حیوانی با در نظر نگرفتن این محدودیتها بیشتر شود نه تنها میزان بهره وری خاک بستر بیشتر نخواهد شد بلکه مشکلاتی مثل:
- افزایش شدید بیماری قارچی و آفات
- افزایش شوری
- کاهش ریشه زایی
و مشکلاتی از این دست به لیست مشکلات گلخانهها اضافه شده و میزان عملکرد کمتر از قبل نیز خواهد شد.
با توجه به این مشکلات چرا باز هم از کود حیوانی در زمان آماده سازی خاک بستر استفاده میشود؟
مطمئنا برای شما هم این سئوال پیش آمده است که با توجه به این همه مشکل چرا باز هم اصرار به استفاده از کودهای حیوانی در زمان آماده سازی خاک بستر در کشتهای گلخانه ای داریم؟!
جواب این سئوال در اینجاست که تا دیروز چاره ای به غیر از این نداشتیم، به عبارتی تا دیروز ما کودی مثل کودهای حیوانی نداشتیم، چرا که تقریبا تمامی کودهای مورد استفاده ما در گلخانهها شیمیایی بود و کودهای پایه ارگانیک هم در زمان کشت قابل استفاده بودند و ماندگاری بسیار کوتاه مدتی داشتند، ولی خوشبختانه با پیشرفت کشاورزی و تولید کودهای مدرن ما در حال حاضر کودهای مدرن و ارگانیکی داریم که بهترین جایگزین برای کودهای حیوانی هستند و هیچکدام از مشکلات و معضلات کودهای حیوانی را ندارند که در ادامه به توضیح در خصوص آنها خواهیم پرداخت.
بهترین جایگزین کودهای حیوانی، کودهای مدرن ارگانیک (کودهای ارگانومینرال و ارگانوالمنت)
اصطلاح ارگانومینرال و ارگانوالمنت اصطلاحاتی هستند که اگر به دنبال پیشرفت در کشتهای خودتان هستید از این به بعد بیشتر خواهید شنید. در طی 20 سال گذشته انواع صنایع از ماشین سازی گرفته تا تولید ابر کامپیوترها و غیره پیشرفتهای بسیار زیادی داشته اند که این حجم از پیشرفت شاید قابل مقایسه با دهههای قبل از آن نباشد، صنعت کشاورزی هم در این بازه پیشرفتهای بسیار زیادی داشته است که یکی از پیشرفتها تولید کودهای ارگانومینرال و ارگانوالمنت بوده است.
یکی از بزرگترین شاخصههای این نوع کودها دارا بودن قدرت ماندگاری بسیار بلند مدت آنهم به صورت 100٪ قابل جذب برای ریشه است، این همان قابلیت بسیار بزرگ است که این کودها را به بهترین و بی خطرترین کود برای کودهای حیوانی در خاک تبدیل کرده است.
همانطور که در بالا هم اشاره کردیم استفاده از کودهای حیوانی دارای مضررات و حتی آسیبهای جدی بوده و هست ولی کودهای مدرن ارگانیک هیچکدام از این موارد را ندارند یعنی استفاده از این کودها باعث:
- افزایش بیماریهای قارچی و آفات نمیشود.
- خاک بستر را شور نمیکند.
- برای ریشه ایجاد استرس نمیکند.
- خاک زراعی را پیر نمیکند.
- هیچگونه محدودیت استفاده از لحاظ مقدار و حتی زمان استفاده ندارد.
مقایسه هزینههای کودی حیوانی با کودهای ارگانیک مدرن
برخلاف تصور هزینههای استفاده از کودهای ارگانیک مدرن بجای کودهای حیوانی نه تنها بیشتر نیست بلکه با یک حساب و کتاب صحیح و جامع کمتر نیز هست، شما در استفاده از کودهای مدرن ارگانیک بجای کودهای حیوانی هزینه هایی زیر را عملا ندارید:
- هزینه بالای حمل نقل مخصوصا به دلیل حجیم بودن کودهای حیوانی
- هزینههای سرسام آور فرآوری و آماده سازی و صرف زمان بسیار زیاد (بعضی مواقع تا یکسال)
- هرینههای زیاد کارگری در زمان استفاده
برای روشن شدن مطلب و درک ساده تر از موضوع یک مثال عرض میکنم، استفاده از 400 کیلوگرم کود بیوپاور معادل استفاده از 3.7 تن کود مرغی است، مطمئنا شما در هیچ شرایطی نمیتوانید این حجم از کود مرغی را در یک گلخانه مثلا 4000 متری استفاده کنید ولی به راحتی میتوانید 400 کیلوگرم و یا شاید بیشتر از این مقدار را در همین 4000 مترمربع استفاده کنید.
انواع روشهای استفاده از کودهای مدرن ارگانیک در آماده سازی خاک بستر در گلخانه ها
برخلاف کودهای حیوانی استفاده از کودهای ارگانیک مدرن در زمان آماده سازی خاک بستر بسیار ساده و تقریبا بی هزینه از لحاظ کارگری است. بعد از آماده سازی بسترهای کاشت شما میتوانید به دو روش زیر نسبت به استفاده از کود ارگانیگ بیوپاور اقدام کنید:
روش اول: قبل از کاشت روی بسترهای کاشت
مقدار توصیه شده (مثلا 100 لیتر به ازای هر 1000 مترمربع در کشت خیار با تراکم 2500 تا 2800 نشاء) با با همین مقدار ماسه بادی مخلوط کرده و روی بسترهای کاشت بریزید و بعدا با استفاده یک مثلا شنکش همبزنید تا به زیر خاک برود بعد از آن میتوانید نشاء یا حتی بذر خود را بکارید.
روش دوم: حین کاشت داخل چاله کاشت
در این روش هم بسته به نوع گیاه از 12 تا 25 گرم از کود بیوپارو را با همین مقدار ماسه بادی مخلوط کرده و در کف چاله کاشت نشاء قرار داده و ریشه نشاء یا حتی بذر را در داخل آن قرار دهید.
البته ما پیشنهاد میکنیم از روش اول استفاده کنید ولی استفاده از روش دوم هم بسیار موثر است.
چگونه این کود را تهیه کنیم؟
شما میتوانید با تکمیل فرم مشاوره یا مراجعه مستقیم به فروشگاه کشاورزیار نسبت به تامین این کود ارگانیک اقدام کنید اما اگر برای محاسبه مقدار مورد نیاز بر حسب نوع کشت و سطح زیر کشت نیاز به مشاوره دارید توصیه میکنیم حتما از طریق تکمیل فرم مشاوره و دریافت نسخههای رایگان نسبت به خرید اقدام کنید.
دیدگاهها
دیدگاه توسط رضا |
ممنون از آقای دکترعلیون و عوامل کشاورزیار،در یه دوره کشت گلخانه یکبار مصرف بیوپاور کافی میباشد یا باید در طول دوره تکرار کرد؟
پاسخ دکتر جلال علیون
سلام، فقط یک بار کافی میباشد.
افزودن دیدگاه