چرا باید از کود NPK در کشت استفاده کرد؟
توسط دکتر جلال علیون (بروزرسانی: )
هدف اصلی از کشاورزی تولید میوه است، کود به عنوان ماده اولیه تولید میوه مهترین و بیشترین نقش رو در این خصوص ایفاء میکند. در بین کودها از لحاظ میزان تاثیر و نیاز کودهای N.P.K بیشتر تاثیر را دارد و به همین دلیل هم در تمامی کشتها باید از کودهای N.P.K استفاده کنیم ولی استفاده از این کودها همیشه چالش خود را داشته و دارد که ما در این مقاله سعی خواهیم به گوشه ای از این مشکلات بهمراه راهکار اشاره کنیم.
تامین یکجا بجای تامین تک تک عناصر
هرچقدر کودهای مورد استفاده در کشت غنی تر و متنوع تر باشند به همان اندازه ضریب تاثیر کودها در افزایش میزان بهره وری بیشتر خواهد شد. کودهای ماکرو یا همان کودهای پایه بیشترین احتیاج را در کشتها رفع میکنند پس هرچقدر این نوع کودها بهترین و بیشتر تامین شوند به همان میزان باردهی هم بیشتر خواهد شد. ما در استفاده از کودهای N.P.K بجای تامین عناصر بصورت جداگانه و تک تک در هر بار استفاده درصد مشخصی از این کودهای پایه را بصورت یکجا و متناسب با احتیاجات کشت تامین میکنیم
کاهش معضل شوری
در استفاده از کودهای شیمیایی یک معضل بسیار بزرگ وجود دارد و آنهم چیزی نیست جز پسماندهای ناشی از این کودها. در بهترین شرایط استفاده از کودهای شیمیایی هم متاسفانه قسمتی به عنوان پسماند در خاک باقی میمانند که به مرور زمان تبدیل به شوری میشوند. وجود این عامل محدودیتهای زیادی را در استفاده از کودهای شیمیایی ایجاد کرده است، به همین دلیل ما باید بهترین تمهیدات را در استفاده از کودهای شیمیایی مخصوصا کودهای شیمیای اصلی یعنی ازت – فسفر و پتاس در نظر بگیریم. بهترین راهکار استفاده یکجا از این کودهاست. این یعنی باید از کودهای پایه بصورت N.P.K استفاده کنیم نه بصورت تک تک، تا بتوانیم در خصوص کنترل و کاهش شوری ناشی از استفاده از کودهای شیمیایی اقدام سازنده ایم انجام داده باشیم.
مدیریت هزینههای کوددهی
در سالهای اخیر به دلیل بروز شرایط خاصی مثل:
- بیماری کرونا
- جنگ روسیه و اوکراین
- افزایش قیمت مواد اولیه
و مواردی از این دست، هزینههای تولید به شدت افزایش داشته است، هزینههای تامین و استفاده از کودها هم به عنوان یکی از هزینههای اصلی افزایش چشمگیری داشته است که در این میان قیمت خرید کودها بسیار بالا بوده است. با توجه به این موارد باید دقت ویژه ای روی این مورد یعنی استفاده از کودهای متناسب تر داشته باشید. یکی از بهترین کارها استفاده از کودهای N.P.K بجای استفاده از کودهای تک عنصره در تامین عناصر مورد نیاز در انواع کشتهاست. چرا که در هر بار استفاده از کودهای N.P.K بصورت همزمان چندین عنصر مورد نیاز کشت را تامین میکنید این در حالیست که در استفاده از کودهای تک عنصره در هر بار استفاده نهایتا 1 یا 2 عنصر مورد نیاز کشت تامین خواهد شد
مدیریت مصرف آب
هر بار کوددهی یعنی استفاده از آب، آب به تنهایی از لحاظ کودی هیچ ارزشی برای گیاه ندارد پس برای موثر بودن آبیاری باید از کودها استفاده شود، البته این بدان معنا نیست که در هر بار آبیاری حتما باید از کود استفاده کرد چرا که آبیاری باعث جذب منابع کودی موجود در خاک اطراف ریشه هم میشود ولی بصورت کلی در انواع کشتهای گلخانه ای، باغی و فضای باز کوددهی یعنی استفاده از آب.
در سالهای اخیر با توجه به خشکسالیهای گسترده در ایران استفاده از آب همیشه با چالشهای جدی همراه بوده و هست. حال مساله اینجاست که هرچقدر کودهای مورد استفاده در آبیاری غنی تر باشند به همان میزان نیاز به آبیاریها کمتر و کمتر شده و احتیاجات بیشتری از گیاه در آبیاری تامین خواهد شد و این یعنی استفاده از کودهای N.P.K بجای استفاده از کودهای تک عنصره در آبیاری ها.
افزایش میزان جذب به دلیل تامین همزمان چندین عنصر (نظریه بشکه آب)
اگر عنصری باعث افزایش میزان جذب عنصر دیگری شود به این اثر، اثر سینرژیستی، و اگر باعث کاهش جذب شود اثر آنتوگونیستی گفته میشود. حال اگر ما در استفاده از کودها به این نکته بسیار مهم توجه داشته باشیم میتوانیم راندمان جذب عناصر را به شکل چشمگیری افزایش دهیم. به دلیل توجه ویژه در تولید کودهای N.P.K به این نکته بسیار مهم استفاده از کودهای N.P.K بجای استفاده از کودهای تک عنصره نقش بسیار مهمی در افزایش جذب و راندمان تولید خواهد داشت
سوالات متداول
چرا استفاده از کود NPK برای کشاورزی بهتر از کودهای تکعنصره است؟
استفاده از کودهای NPK به دلیل تأمین همزمان سه عنصر اصلی (ازت، فسفر و پتاسیم) در هر نوبت کوددهی، بهرهوری کشاورزی را به شکل قابل توجهی افزایش میدهد. برخلاف کودهای تکعنصره که فقط یک نوع ماده مغذی را تأمین میکنند، کودهای NPK عناصر مورد نیاز گیاه را بهصورت متعادل و هماهنگ تأمین میکنند و باعث رشد بهتر، افزایش محصول و کاهش هزینههای کوددهی میشوند.
کود NPK چگونه به کاهش شوری خاک کمک میکند؟
یکی از مشکلات رایج در استفاده از کودهای شیمیایی، باقی ماندن پسماندهای نمکی در خاک و ایجاد شوری است. با استفاده از کودهای NPK بهصورت متعادل، میتوان مصرف بیشازحد و غیرضروری کودهای تکعنصره را کاهش داد و از انباشت نمک در خاک جلوگیری کرد. این موضوع در درازمدت به حفظ سلامت خاک و افزایش عمر مفید زمینهای کشاورزی کمک میکند.
آیا کود NPK باعث صرفهجویی در مصرف آب کشاورزی میشود؟
بله، استفاده از کودهای NPK به دلیل تأمین همزمان چندین عنصر مغذی در هر بار آبیاری، نیاز به دفعات آبیاری و کوددهی جداگانه را کاهش میدهد. این موضوع نهتنها باعث صرفهجویی در مصرف آب میشود، بلکه جذب بهتر عناصر غذایی توسط ریشه را هم به همراه دارد. در شرایط کمآبی و خشکسالی، استفاده از کودهای NPK یک راهکار مؤثر برای مدیریت منابع آبی است.
دیدگاهها
افزودن دیدگاه