اهمیت از بین بردن شاخ و برگ‌های بیمار

رعایت بهداشت یکی از بخش‌های مهم کنترل بیماری در باغ است. بافت‌های آلوده‌ی گیاهان باغ و اراضی کشاورزی باید به سرعت پاک شده و با دقت از بین برده شوند تا از گسترش بیماری جلوگیری شود.

مناسب برای ...

این روش‌ها برای گیاهان علفی و چوبی، پیاز، جوانه‌ها و کمپوست مناسب است.

چطور شیوع بیماری را کاهش دهیم

بیماری‌های قارچی، باکتریایی و ویروسی (عوامل بیماری‌زا) از طریق جریان هوا، قطرات باران، خاک، دانه‌ها، حشرات و پستانداران، انتقال گیاهان و آسیب‌های فیزیکی‌ای مانند هرس کردن منتقل می‌شوند.

از آنجا که بیشتر عوامل بیماری‌زا روی بافت‌های گیاهی مرده زنده می‌مانند و برخی از آن‌ها هم می‌توانند به تنهایی روی خاک یا سطوح گلخانه و ابزارها زنده بمانند، بهداشت باغ اهمیت بسیار زیادی دارد.

بهداشت در باغ چیست؟ تمیزکاری و مرتب کردن منظم، نه‌تنها ظاهر باغ را مرتب نگه می‌دارد، بلکه باعث کاهش آفات و بیماری‌ها هم می‌شود. جمع آوری برگ‌های افتاده، و از بین بردن قسمت‌های بیمار و ضایعات در اولین فرصت، تمیز کردن ابزارها و وجین علف‌های هرز از جمله کارهای مفید برای رعایت بهداشت است. با این‌حال، تمیز کاری بیش‌ازحد هم ممکن است حیات وحش را تضعیف کند، پس باید تعادل را رعایت کرد.

برای کاهش مشکلات:

• به محض مشاهده، برگ‌های آلوده‌ی گیاهان علفی و سبزیجات را جدا کنید.
• گیاهان چوبی را در شرایط خشک، و درختان آلو را فقط در تابستان هرس کنید که بیماری‌هایی مثل برگ نقره‌ای کمترین شیوع را دارد.
• بعد از هرس کردن بافت‌های آلوده به ویروس‌ها و عوامل بیماری‌زای دیگری که از طریق شیره منتقل می‌شوند، مانند شانکر باکتریایی، ابزارها را با یک ضدعفونی‌کننده‌ی وسایل باغبانی ضدعفونی کنید.
• با تمیز کردن چکمه‌ها، ابزارها و تجیهزات بعد از کندن زمین، کار با خاک آلوده یا راه رفتن روی آن، از پخش شدن بیماری‌های منتقل شونده از طریق خاک مانند ریشه چماقی، پوسیدگی فیتوفتورایی ریشه، یا قارچ عسلی جلوگیری کنید. در صورت وجود چنین بیماری‌هایی، خاک را اطراف باغ جابه‌جا نکنید.
• مطمئن شوید برگ‌های آلوده‌ی گیاهان برگ‌ریز، مانند برگ رز‌هایی که لکه‌ی سیاه دارند، در زمستان جمع‌آوری و قبل از اینکه قسمت‌های آسیب‌پذیر جدید سربرآورند، دور بریزید.
• اوایل بهار اطراف پایه‌ی بوته‌‌ها را مالچ‌پاشی کنید تا هاگ‌های باقی‌مانده خنثی شوند.
• کنده‌ها و ریشه‌های درختان مبتلا به بیماری‌های ریشه‌ای مانند قارچ عسلی را بیرون بیاورید. در صورتی که حفاری ممکن نیست، باید اقدام به تراش کنده بکنید. تراشه‌ها باید جمع‌آوری و به محل دفن زباله فرستاده شوند.
• علف‌های هرزی که در حکم مخزن آلودگی عمل می‌کنند را از جا در بیاورید؛ مثلاً گیاه شیخ‌الربیع میزبان برخی از زنگ‌‌زدگی‌های برگ است.
• برای کاهش مشکلاتی مانند بوته میری، گلخانه، ابزار، گلدان و سینی‌ها را در زمستان کاملاً تمیز کنید.

روش دفع شاخ و برگ‌های بیمار

بسته به نوع بافت و بیماری، ضروری‌ست استفاده از طیف وسیعی روش‌های مدیریت پسماند لازم خواهد بود:

۱- کمپوست کردن

با کمپوست کردن دمای کمپوست به‌ندرت به میزان کافی برای کشتن عوامل بیماری‌زا می‌رسد، اما برای دفع بافت‌های آلوده به برخی بیماری‌های کمتر مقاوم مناسب است. بیماری‌های قارچی رایج برگ‌ها مانند سفیدک‌های پودری و زنگ‌زدگی معمولاً پس از تجزیه‌ی کامل بافت‌های گیاهی مدت زیادی زنده نمی‌مانند. این امر به‌ویژه در صورتی صادق است که آلودگی زود تشخیص داده شده باشد، یعنی قبل از اینکه عامل بیماری‌زا زمان لازم برای تولید ساختار یا اسپورهای مقاوم را داشته باشد.

۲- دفن کردن

دفن کردن روشی ساده و پایدار برای از بین بردن برخی از بافت‌های بیمار در همان محل است؛ بافت‌هایی چون برگ‌های مبتلا به بیماری‌های برگی مانند لکه‌ی سیاه و میوه‌های مبتلا به پوسیدگی‌هایی مانند پوسیدگی قهوه‌ای. مکانی را در زمین‌خالی بین بوته‌ها یا باغچه‌ی سبزیجات پیدا کنید و مواد را در عمق حداقل ۳۰ سانتی‌متری دفن کنید تا هنگام شخم زدن یا توسط حیوانات از زیر خاک بیرون نیایند. بافت‌های آلوده به بیماری‌هایی که از طریق خاک متقل می‌شوند، مانند ریشه چماقی و کپک سفید، یا هر بافت چوبی‌ای که دیر تجزیه می‌شود را دفن نکنید.

۳- آتش زدن

می‌توانید در باغ‌هایی بزرگ که بتوان در آن با امنیت آتش روشن کرد یا زباله سوز دارند، بافت‌های چوبی و خشک را بسوزانید. این روش برای شاخه‌های آسیب‌دیده توسط شانکر و آتشک و ریشه‌های چوبی آلوده به قارچ عسلی ایده‌آل است. به طور سنتی، آتش زدن‌های سالانه در پاییز روشی برای دفع بافت‌های غیرقابل کمپوست کردن بوده است، اما به یاد داشته باشید که رها کردن بافت‌های آلوده روی هم تا زمان آتش زدنشان هم ممکن است غیربهداشتی باشد. آتش زدن آلودگی تولید می‌کند و ممکن است باعث آزار همسایه‌ها شود. این کار را باید زمانی انجام داد که باد و آب و هوا به شکلی باشند که دود به خانه‌ی دیگران وارد نشود و مانع لذت بردن آن‌ها از باغشان نشود.

۴- دفع پسماند

بافت‌های گیاهی‌ای مانند پیازها و غده‌های پوسیده، جوانه‌های خراب‌شده‌ی داخل کمپوست آلوده و چوب‌های نازک هرس‌شده را می‌توانید با پسماندهای خانگی‌تان دور بریزید. این مواد با زباله‌ها به محل‌های دفن زباله فرستاده می‌شوند و در عمق محیطی محصور و حفاظت‌شده دفن می‌شوند. از این روش تنها زمانی استفاده کنید که روش‌های دیگر مناسب نیستند، زیرا محل‌های دفن زباله کم هستند و مواد زیست‌تخریب‌پذیر داخل آن‌ها متان (یک گاز گلخانه‌ای که باعث تغییر اقلیم می‌شود) آزاد می‌کنند.