نگهداری فیتونیا در آپارتمان

فیتونیا که معمولا به عنوان گل آپارتمانی نگهداری می‌شود، گیاهی همیشه سبز با برگ‌هایی به رنگ سبز تیره و دارای رگه‌های ریز است. هرچند محبوب‌ترین رنگ این رگه‌ها رنگ سفید-نقره‌ای است، اما می‌توانید به راحتی انواع رگه‌ها را به رنگ‌های قرمز، صورتی، سفید و سبز هم پیدا کنید. فیتونیا خزنده و با رشد است و بنابراین برای تراریوم یا باغ‌های درون شیشه بسیار مناسب است. فیتونیا معمولا تا ارتفاع ۷ تا ۱۵ سانتی‌متر با گستره دنباله‌ی ۳۰ تا ۴۵ سانتی‌متر رشد می‌کند. هنگامی که این گیاه را به عنوان گل آپارتمانی رشد می‌دهید، به ندرت گل می‌دهد، اما گاهی اوقات با سنبله‌های سفید مایل به قرمز یا مایل به زرد روی آن شکوفه می‌زنند. فیتونیا گاهی اوقات به عنوان خزه‌ای برای پوشش زمین در مکان‌هایی پرورش داده می‌شود که نور خورشید را فیلتر می‌کنند.

فیتونیا همانطور که زیباست، برای پرورش به عنوان گل آپارتمانی تا حدی نیازمند دقت زیاد و هوای معتدل است. این گیاه نیازمند رطوبت مداوم و بسیار بالایی مانند شرایط موجود در یک تراریوم است و نمی‌تواند شرایط ایستا را تحمل کند. فیتونیا همچنین به نور شدید و مستقیم خورشید هم حساس است و به سرعت دچار سوختگی برگ می‌شود.

نام علمی: Fittonia albivenis

نام‌های رایج: فیتونیا، گیاه موزاییکی

نوع گیاه: گیاه علفی همیشه سبز با دوام

اندازه گیاه بالغ: ۷ الی ۱۵ سانتی‌متر قد؛ ۳۰ تا ۴۵ سانتی‌متر گستره

قرار گیری در معرض خورشید: نور غیرمستقیم و فیلترشده خورشید یا نیمه سایه

نوع خاک: مرطوب، خاک با زهکشی خوب

pH خاک: این گیاه ترجیح می‌دهد خاک کمی اسیدی باشد (۶٫۵)؛ (ولی خاک قلیایی را تحمل می‌کند)

زمان شکوفه‌دهی: به صورت پراکنده؛ معمولا از تیر تا شهریور

رنگ گل: زرد مایل به سفید یا قرمز؛ گل‌ها ناچیز هستند

منطقه بومی: جنگل‌های بارانی گرمسیری آمریکای جنوبی، به طور عمده پرو

نگهداری فیتونیا

هنگامی که این گیاه در محیط آپارتمان پرورش می‌یابد، فیتونیا را در گلدانی با خاک پیت ماسی بکارید. گیاه باید پیوسته مرطوب با سطح بالایی از رطوبت محیطی باشد که با مه‌پاشی مداوم یا با نگه داشتن آن در یک سینی پر از سنگریزه و آب فراهم می‌شود.

در حالت ایده‌آل، اکثر پرورش‌دهندگان، پرورش این گیاهان دوست داشتنی اما معتدل را در تراریوم یا گلخانه ساده‌ترین کار می‌دانند، زیرا این گیاهان می‌توانند در این شرایط رطوبت بالا و نور مطلوب را بدست آورند.

نور

به عنوان گیاهی گرمسیری که به طور طبیعی در سایه روشن مرطوب جنگل‌های گرمسیری رشد می‌کند، این گیاه وقتی به عنوان گیاه آپارتمانی پرورش می‌یابد هم شرایط مشابهی را ترجیح می‌دهد. این گیاه نور شدید آفتاب را دوست ندارد، نور کم و غیرمستقیم خورشید را ترجیح می‌دهد، مانند نور توصیه شده‌ای که از پنجره‌های رو به شمال می‌آید. این گیاه زیر نورهای فلورسنت هم رشد خواهد کرد.

خاک

فیتونیا در خاک استاندارد گلدان با پایه پیت ماس ​خوب رشد می‌کند. این خاک باید مقداری رطوبت حفظ کند اما باید به خوبی هم تخلیه شود.

آب

مرطوب نگه داشتن مناسب گیاه می‌تواند یک چالش باشد. فیتونیا در صورت خشک شدن از بین می‌رود. هرچند این گیاه اگر کاملا آبیاری شود، به سرعت بهبود پیدا می‌کند، اما در نهایت استرس‌های کم‌آبی پیاپی، تاثیرش را به گیاه وارد خواهد کرد. از سوی دیگر، گیاهان فیتونیایی که در آب قرار داده شوند برگ‌هایی زرد و شل تولید خواهند کرد.

دما و رطوبت

دمای حدود ۲۱ درجه سانتی‌گراد برای رشد فیتونیا مناسب است اما این گیاه محدوده وسیع دمایی از ۱۵ تا ۲۷ درجه را هم تحمل خواهد کرد. این گیاهان شرایط مرطوب مشابه شرایط موجود در جنگل‌های بارانی را ترجیح می‌دهند. مه‌پاشی منظم از خشک شدن این گیاهان جلوگیری می‌کند. در آب و هوای خشک و کم آب یا در طول ماه‌های خشک زمستان، استفاده از دستگاه‌های رطوبت‌ساز ممکن است مفید باشد. تراریوم یا باغ‌های درون بطری به طور طبیعی محیطی مرطوب و مناسب گیاه دارند.

کود دهی فیتونیا

در طول فصل رشد، گیاهان را به صورت هفتگی با دوز ضعیفی از کود مایع فرموله شده برای گیاهان گرمسیری تغذیه کنید. کود 5-5-5 موازنه شده که رقیق شده است فرمول خوبی است.

خاک گلدان و تعویض خاک گلدان

هر نوع مخلوط خاک گلدان معمولی و گلدان استاندارد برای گیاهان آپارتمانی با سوراخ‌های زهکشی تعبیه شده در زیرش برای فیتونیا خوب خواهد بود.

خاک فیتونیا را سالانه در بهار یا اوایل تابستان عوض کنید، تقریبا در همان زمانی که خاک بقیه گیاهان آپارتمانی گرمسیری‌تان را تعویض می‌کنید. همیشه هنگام تعویض خاک از خاک تازه استفاده کنید تا از فشردگی خاک و غرق آب شدنش جلوگیری کنید.

تکثیر فیتونیا

فیتونیا به آسانی از قلمه برگ‌ها تکثیر می‌شوند. قلمه‌های برگ را در اواخر بهار یا اوایل تابستان برش بزنید، همزمان با وقتی که خاک گیاه را عوض می‌کنید. حداقل دو گره رشد را روی قلمه‌ای که برش می‌زنید قرار دهید تا بهترین نتیجه را بگیرید. هنگامی که قلمه را در مخلوط خاک با پایه پیت کاشتید، انتظار داشته باشید که ریشه‌ها طی دو تا سه هفته جوانه بزنند.

استفاده از هورمون ریشه‌زایی معمولا ضروری نیست، اما اگر شرایط پایین‌تر از حد ایده‌آل (خیلی خشک یا خیلی سرد) باشد، ممکن است هورمون ریشه‌زایی احتمال موفقیت را افزایش دهد.

هرس فیتونیا

فیتونیا در شرایط مناسب به سرعت رشد می‌کند و اگر ساقه‌هایش بسیار بلند شوند، کوتاه کردن آن‌ها رشد را تکمیل و گیاه را انبوه خواهد کرد. از آنجا که گل‌های این گیاه ناچیز و ملالت‌آور هستند، کندن شکوفه‌ها هم به پر نگهداشتن شاخ و برگ کمک خواهد کرد.

انواع فیتونیا

انواع گونه F. Abivensis برگ‌های سبز با رگه‌های نقره‌ای دارند. گروه Verschaffelt از گروه F. Albivensis (فیتونیای «معمولی») شامل رقم زیادی است، از جمله «Argyroneura» (با رگه‌های سفید نقره‌ای) و «Pearcei» (با رگه‌های مایل به قرمز). انواع «Minima» و «Argyroneura» بسیار برای تراریوم مناسب هستند.

گونه دیگر از انواع فیتونیا که باید مورد توجه قرار گیرد F. Gigantea است که می‌تواند به حدود ۵۰ سانتی‌متر برسد و ساقه‌های بنفش با برگ‌های سبز تیره و رگه‌های زرشکی دارد.

آفات و بیماری‌های شایع فیتونیا

بسیاری از مشکلات در ارتباط با فیتونیا همان مواردی هستند که می‌توانند بر روی سایر گیاهان گرمسیری آپارتمانی تاثیر داشته باشند:

• برگ‌های زرد نتیجه آب دادن بیش از اندازه است. از گلدانی با سوراخ‌های زهکشی برای جلوگیری از خاک غرق آب استفاده کنید.
• افتادن برگ معمولا در نتیجه‌ی دمای پایین و هوای سرد و یا شیب‌های سرما است. سعی کنید شرایط گرمسیری را تقلید کنید که این گونه به طور طبیعی در آن رشد می‌کند.
• برگ‌های خشک و چروک شده معمولا نشان می‌دهند که گیاهان رطوبت کافی دریافت نمی‌کنند یا نور آفتاب مستقیم زیادی دریافت می‌کنند. در زمستان که سطح رطوبت می‌تواند به طور چشم‌گیری کاهش یابد، از رطوبت‌ساز اتاق استفاده کنید. فیتونیا را از معرض نور مستقیم خورشید دور نگه دارید.
• مشکلات مربوط به حشرات شامل حشرات قارچ، شپشک آردی، یا شته‌ها است. آلودگی‌های ناشی از این حشرات باید بلافاصله درمان شوند و گیاهان آسیب دیده باید جداگانه نگه‌داری شود تا از انتشار آفات به سایر گیاهان درون منزل جلوگیری شود.