نگهداری نخل ماداگاسکار در آپارتمان

نخل ماداگاسکار (پاچیپودیوم لامری Pachypodium lamerei) یک درخت نخل واقعی نیست و در واقع یک ساکیولنت درختچه‌ای از خانواده‌ی آپوسیناسه (Apocynaceae) دولپه‌ای و گونه‌ی پاچیپودیوم (Pachypodium) است.

این گونه‌ی گرمسیری بومی جنوب ماداگاسکار، گیاهی مقاوم و دائمی ولی حساس به سرما است. نخل ماداگاسکار معمولا به عنوان گیاه آپارتمانی شناخته می‌شود و در زمستان در مناطق آب و هوایی خنک می‌توانید داخل خانه از آن نگهداری کنید.

ساقه‌های ضخیم و خاردار این گیاه روی تنه‌ای قطور و خاکستری قرار دارند. برگ‌های چرمی این گیاه به رنگ سبز آبی تا سبز تیره هستند و در زمستان می‌ریزند. خوشه‌‌های گل‌ سفید، که قسمت وسط آن‎‌ها زرد رنگ است، در اواخر بهار تا اوایل تابستان شکوفا می‌شوند. گلبرگ‌ها به صورت مارپیچ رشد می‌کنند و عرض هر گل حدود ۱۰ سانتی‌متر است. گل‌های معطر این گیاه معمولا به رنگ سفید هستند، ولی گاهی ممکن است زرد، صورتی یا قرمز باشند.

در صورت کاشت در فضای آزاد، ارتفاع تنه‌ی باریک صاف و دوکی شکل نخل ماداگاسکار به ۳۰ سانتی‌متر می‌رسد و برگ‌ها به صورت مارپیچ در بالای تنه قرار دارند. ارتفاع این گیاه در صورت کاشت در فضای بسته خیلی کمتر است و حداکثر تا ۱۵ سانتی‌متر رشد می‌کند. این درختچه به ندرت شاخه‌های جانبی می‌زند.

۱۰ سال یا بیشتر طول می‌کشد تا نخل ماداگاسکار بالغ شود. گیاه‌های بزرگ معمولا در تابستان گل می‌دهند، ولی گیاه‌های کوچک و جوان به ندرت گل می‌دهند.

نام گیاه‌شناختی	پاچیپودیوم لامری
نام‌های رایج	نخل ماداگاسکار، نخل کاکتوس ماداگاسکار، گونه‌ی پاچیپودیوم، پاچنبری
نوع گیاه	ساکیولنت خزان کننده (ارتباطی با درخت نخل ندارد)
اندازه‌ی گیاه بالغ	ارتفاع ۳٫۶ تا ۷٫۳ متر و پهنای ۳ تا ۳٫۶ متر
تابش خورشید	نور کامل خورشید
نوع خاک	کمپوست کاکتوس، خاک گچی، لوم یا سنگریزه با زهکش بالا
اسيدينگي خاك	قلیایی
زمان گلدهی	ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن
رنگ گل‌ها	سفید، زرد، قرمز یا صورتی
زادگاه	جنوب ماداگاسکار
سمی بودن	سمی برای انسان و حیوانات خانگی

مراقبت از نخل ماداگاسکار

برای کاشت نخل ماداگاسکار به فضای ۹۰ تا ۱۲۰ سانتی‌متری نیاز دارید. می‌توانید آن را در زمین بکارید یا در گلدان بکارید و آن را در پاسیو یا داخل خانه بگذارید. از این گیاه در مناطقی که زمستان معتدلی دارد، در طول سال داخل خانه نگهداری کنید.

در مناطق گرم‌تر آن را در یک گلدان سفالی (نه پلاستیکی) بکارید و در تابستان گلدان را در محیط بیرون قرار دهید. با استفاده گلدان دارای زهکش مناسب می‌توانید مانع پوسیدگی ریشه‌ی گیاه خود شوید.

نور

نخل ماداگاسکار برای رشد به نور کامل و محیط نسبتا گرم نیاز دارد. در داخل خانه آن را کنار پنجره‌ی جنوبی یا غربی قرار دهید.

خاک مناسب نخل ماداگاسکار

نخل ماداگاسکار را می‌توان در انواع بستر با زهکشی بالا کاشت. این گیاه در سنگریزه و ماسه‎‌‌های قدیمی نزدیک دریا، خاک‌های آهکی، شیست و سایر بسترها رشد می‌کند. استفاده از کمپوست کاکتوس برای کاشت نخل ماداگاسکار بهترین نتیجه را می‌دهد. pH خاک می‌تواند از کمی اسیدی تا کمی آهکی متغیر باشد؛ بین 6.1 تا 7.8.

آبیاری نخ ماداگاسکار

در بهار و تابستان بین دو آبیاری اجاره دهید خاک خشک شود. معمولا برگ‌‎ها در زمستان می‌ریزند، مگر گیاه‌های داخل خانه که ممکن است خزان نکنند.

وقتی که سطح خاک خشک شد، آبیاری را بیشتر کنید. آبیاری باید فقط در حد حفظ رطوبت خاک باشد. هنگام تعویض گلدان و بعد از کاشت گیاه جدید آب کمتری به آن بدهید و در زمستان آبیاری را محدود کنید.

کوددهی نخل ماداگاسکار

از نصف میزان توصیه شده‌ کود مایع گیاهان آپارتماتی در شروع فصل بهار و اول تابستان استفاده کنید، یا هر 4 یا 5 هفته یکبار از کودهای مایع ارگانیک با درصد نیتروژن کم استفاده کنید.

گیاه شما چه در محیط داخل خانه و چه در فضای باز باشد، در پاییز و زمستان نباید به آن کود بدهید. با دیدن شروع رشد گیاه، شما هم آبیاری و کوددهی را شروع کنید.

نخل ماداگاسکار با مراقبت کافی به راحتی و در سلامت کامل سالانه حدود ۳۰ سانتی‌متر رشد می‌کند.

آیا نخل ماداگاسکار سمی است؟

تمام قسمت‌های این گیاه برای انسان و حیوانات خانگی سمی است.

علایم مسمومیت

شیره‌ی نخل ماداگاسکار بسیار سمی است و از گذشته‌های دور در آفریقا برای ساخت تیرهای سمی از آن استفاده می‌شده است. در صورت بلع توسط حیوانات، گلیکوزید موجود در آن می‌تواند سبب ناراحتی معده، بی‌اشتهایی، آریتمی قلبی و بی‌‍حالی شود. در صورت بلع در مقادیر زیاد می‌تواند کشنده باشد.

علایم در انسان شامل ورم انگشت‌ها و درد شدید است.

هرس نخل ماداگاسکار

معمولا نخل ماداگاسکار نیاز به هرس کردن ندارد. با این حال این گیاه به طور باورنکردنی می‌تواند بافت آسیب‌دیده‌ی خود را ترمیم کند. با این که این گونه معمولا به صورت تک شاخه‌ای رشد می‌کند، گاهی بعد از گلدهی یا بعد از زخم شدن تنه‌ی اصلی، ساقه‌های جدید می‌زند.

برای کوچک نگه داشتن نخل ماداگاسکار یا شاخه‌دار کردن آن، گیاه را با احتیاط هرس کنید. برای بریدن راس ساقه از چاقو، اره یا قیچی باغبانی استریل استفاده کنید تا گیاه دچار بیماری نشود.

تکثیر نخل ماداگاسکار

در اواخر بهار بذرها را در دمای ۲۴-۱۹ درجه سانتی‌گراد بکارید، یا برای تکثیر از قلمه‌ی ساقه استفاده کنید. بذرها را حداقل به مدت ۲۴ ساعت در آب گرم بخیسانید. باید صبور باشید، چون جوانه‌زنی نخل ماداگاسکار خیلی زمان‌بر است؛ چیزی بین سه هفته تا شش ماه ممکن است طول بکشد.

اگر می‌خواهید زودتر به نتیجه برسید، یک تکه از جوانه‌ی بالای تنه را جدا کنید. یک هفته صبر کنید تا جوانه خشک شود. بعد آن‌ را در خاک ترکیبی با زهکش بالا بکارید.

آفات / بیماری‌های نخل ماداگاسکار

این گونه نسبتا به بیماری مقاوم است، اما در زمان گلدهی ممکن است دچار شته شود.

مراقب مگس سفید و نماتد (کرم لوله‌ای) باشید. در صورت مشاهده‌ی نشانه‌های بیماری یا حمله‌ی آفات باید قسمت‌های آسیب دیده‌ی گیاه را حذف کنید.