بیماری کپک سیاه در گیاهان و درختان چیست؟

کپک سیاه یک مشکل متداول در گیاهان است که به دلیل رشد قارچ دوده‌ای به وجود می‌آید. این قارچ بر روی عسلکی که حشرات روی گیاهان ترشح می‌کنند، رشد می‌کند و رنگ سیاهی روی بخش‌های مختلف گیاه را ایجاد می‌کند. حشرات مانند زنجرک‌ها و مگس‌های سفید عسلک را منتقل می‌کنند و باعث گسترش قارچ می‌شوند. راه‌حل‌های کنترل شامل استفاده از روغن‌ها و صابون حشره‌کش برای حشرات و حشره‌کش‌های شیمیایی برای جلوگیری از تغذیه حشرات بر روی گیاهان است. برای پیشگیری، می‌توانید از فاصله مناسب بین گیاهان، محافظت از گیاهان در معرض نور خورشید و استفاده از کود و آبیاری مناسب استفاده کنید.

نشانه‌های کپک سیاه Sooty mold

قارچ دوده‌ای ممکن است روی درخت یا هر گیاه دیگری که قبلا منبع غذایی حشرات بوده پیدا شود. در واقع قارچ روی عسلک رشد می‌کند، ترشح چسبناک و شیرینی که توسط برخی از حشرات تولید می‌شود تا حشرات مشابه خود را جذب کنند. قارچ از عسلک به عنوان منبع غذایی‌اش استفاده می‌کند و به تدریج بخشی از گیاه را که روی آن اثر گذاشته می‌پوشاند و سایه‌های مختلفی از رنگ سیاه بر روی آن می‌اندازد. قارچ‌های دوده‌ای غیرانگلی و غیربیماری‌زا هستند، بنابراین در بافت گیاه ساکن نمی‌شوند و نشانه‌ای از خود بروز نمی‌دهند. با این وجود توانایی گیاه در انجام فتوسنتز و تبادل گاز با اتمسفر را تغییر می‌دهند. برگ‌هایی که شدیدا مبتلا شده‌اند ممکن است بیفتند و یا از بین بروند، در نتیجه بر رشد و بقای گیاه اثر می‌گذارند.

شروع کپک سیاه

حشراتی مثل زنجرک‌های انبه (Amritodus Atkinsoni)، مگس‌های سفید، شته‌ها و خیلی‌های دیگری که که از آوند گیاهان تغذیه می‌کنند، با تغذیه از شهد گیاهان بیماری‌زا می شوند. در پروسه تغذیه، روی سطح گیاه عسلک ترشح می‌شود و محیطی عالی برای رشد کپک‌های دوده‌ای فراهم می‌کند. ممکن است عسلک روی گیاهان یا برگ‌های مجاور بریزد و باعث گسترش بیشتر قارچ شود. این قارچ به شکل کپک یا هاگ به زندگی خود روی بخش‌های مختلف گیاه، ابزار و ماشین‌های حمل و نقل، ادامه می‌دهد.

همچنین حشرات، کپک را از گیاهی به گیاه دیگر منتقل می‌کنند. مثلا مورچه‌ها مایلند برای منافع خودشان از کپه‌های کپک دوده‌ای محافظت کنند.

کنترل بیولوژیکی کپک سیاه

از فرمولاسیون روغن چریش، که یک ترکیب ارگانیک با زنجیره‌ای گسترده است، استفاده می‌شود تا مگس‌های سفید، شته‌ها، پولک‌ها، مورچه‌ها و شپشک‌ها را دفع کنند. همچنین روغن چریش رشد قارچ‌ها را کاهش می‌دهد. می‌توان روی گیاهانی که مبتلا شده‌اند صابون حشره‌کش یا صابون ظرف‌شویی (یک قاشق غذاخوری به ازای ۵ لیتر آب) اسپری کرد. بعد از اینکه اجازه دادید محلول صابون روی گیاه ته‌نشین شود، می‌توانید آن را بشویید و با این کار قارچ را پاک کنید.

کنترل شیمیایی کپک سیاه

همیشه، اگر می‌توانید، رویکردی جامع را استفاده کنید که در آن راهکارهای بازدارنده در کنار درمان‌های بیولوژیکی قرار گرفته‌ باشند. می‌توان از حشره‌کش‌های مصنوعی از خانواده ارگانوفسفات‌ها، مثل مالاتیون، استفاده کرد تا از تغذیه حشرات بر روی درخت جلوگیری شود.

راه‌کارهای پیشگیری از کپک سیاه

• احتمال رشد کپک سیاه روی گیاهانی که در فضای باز و در معرض نور خورشید هستند کمتر است.
• بنابراین مطمئن شوید که بین گیاهان یا درختان فاصله کافی وجود دارد و نور خورشید به اندازه لازم به آن‌ها می‌رسد.
• از آسیب گیاه توسط حشراتی که شیره آن‌ها را می‌مکند چلوگیری کنید.
• در اطراف درختان یا گیاهان موانع فیزیکی قرار دهید تا مانع رسیدن مورچه‌ها به آن‌ها شوید.
• برای اینکه از حداکثر مقاومت طبیعی درختان در مقابل انگل‌هایی که از آوند تغذیه می‌کنند مطمئن شوید، به گیاهان کود دهید و آن‌ها را به اندازه کافی آبیاری کنید.