نقش مواد ارگانیک در بهره‌وری و کاهش شوری خاک

مواد کودی به شکلی که در ساختار کودها هستند امکان جذب به داخل گیاهان را ندارند، برای اینکه مواد کودی بتوانند به داخل گیاهان جذب شوند باید در ساختار آن‌ها تغییراتی اعمال شود، این تغیرات توسط مواد ارگانیک موجود در اطراف ریشه اعمال شده و این مواد را به شکل قابل جذب برای ریشه در می‌آورند. اگر بخواهیم این فرآیند را بصورت ساده توضیح دهیم: مواد کودی با ایجاد پیوند با ساختارهائی مثل کربوکسیلیک‌ها یا فنولیک‌ها (با توجه به بار منفی یا مثبت خود) به سمت ریشه هدایت شده و به دلیل حضور این مواد (کربوکسیلیک یا فنولیک‌ها) در ساختار خود، دریچه‌های جذب موجود در سطح ریشه باز شده و مواد کودی به داخل گیاه جذب می‌شوند.

با توجه به توضیحات ارائه شده در بالا مشخص است که هر چه میزان مواد ارگانیک در خاک زراعی بیشتر باشد، به همان میزان جذب بیشتر خواهد بود. حداقل مواد ارگانیک موجود در خاک‌های زراعی طبق استانداردهای جهانی باید ۳٪ باشد که متاسفانه در اکثر خاک‌های زراعی ایران این رقم چیزی مابین ۰٫۱ تا ۰٫۰۱ درصد می‌باشد.

رابطه‌ی شوری خاک و مواد ارگانیک

علت اساسی شوری خاک‌های زراعی تجمع پسماندهای کودی است

متاسفانه به دلایل زیر قسمت عمده‌ای از کودهای مورد استفاده در ایران جذب گیاه نشده و در خاک بصورت پسماند کودی باقی می‌مانند که این پسماندها باعث شوری خاک‌های زراعی خواهند شد. این دلایل عبارتند از :

• الف) ساختار ماده‌ی کودی
• ب) کمبود مواد ارگانیک در خاک‌های زراعی

الف) ساختار نامناسب ماده‌ی کودی

متاسفانه با وجود پیشرفت‌های چشم‌گیر در صنعت تولید کودهای کشاورزی در جهان، عمده‌ی کودهای مورد استفاده در ایران از ساختار کودی متناسبی برخوردار نبوده و عمدتاً این کودها امکان جذب کامل را ندارند و در خاک‌های زراعی به عنوان پسماندهای کودی باقی می‌مانند. (قسمت اعظمی از این کودها بصورت جذب نشده در خاک باقی می‌مانند)

ب) کمبود مواد ارگانیک در خاک‌های زراعی

دومین دلیل درصد بسیار پایین مواد ارگانیک در خاک‌های زراعی است که به جرات می‌توان گفت که این عامل نقش مخرب‌تری از مورد بالا (ساختار نامناسب خود کود) را دارد. چرا که حتی اگر ما از کودهای متناسب و خوب هم استفاده کنیم، به دلیل کمبود مواد ارگانیک در خاک‌های زراعی این کود عملاً جذب نشده و باز هم به عنوان پسماند کودی در خاک زراعی باقی خواهد ماند.

با عنایت به موارد بالا بهترین کار برای کاهش شوری (کاهش پسماندهای کودی) بالا بردن میزان مواد ارگانیک خاک است. در گذشته برای این منظور از کودهای دامی و مرغی استفاده می‌شد که نقش خوبی هم در تامین مواد ارگانیک خاک ایفاء می‌کرد که البته بصورت کامل هم جوابگو نبوده و تنها قسمتی از نیاز را تامین می‌کرد چرا که این نوع کودها خود دارای مواد ارگانیک مورد نیاز خاک نیستند بلکه می‌توانند مواد ارگانیک موجود در خاک را تقویت کنند. در حال حاضر به دلیل افزایش بسیار زیاد سطح زیر کشت و جوابگو نبودن این مواد (کودهای دامی و مرغی) بهترین و اصولی‌ترین کار استفاده از کودهای حاوی مواد ارگانیک است. ما با استفاده از کودهای حاوی مواد ارگانیک به همراه سایر کودها، نه تنها باعث جذب این کودها به گیاهان می شویم بلکه از شوری خاک‌های زراعی و از بین رفتن آن‌ها نیز جلوگیری می‌کنیم.

رابطه‌ی بهره‌وری و مواد ارگانیک

منظور از بهره‌وری یعنی بالا بردن میزان تولید محصولات کشاورزی در عین حفظ خاک‌های زراعی. چنانچه در بالا هم اشاره شد میزان مواد ارگانیک موجود در خاک رابطه‌ی مستقیم با میزان جذب مواد کودی از یک طرف و افزایش کمی و کیفی محصولات بصورت مستقیم از طرف دیگر دارد. بدیهی است با افزایش میزان مواد ارگانیک میزان بهره‌وری هم افزایش پیدا خواهد کرد. رسیدن به این مهم هم با توجه به پیشرفت‌های روزافزون صنعت تولید کودهای کشاورزی در حال حاضر با استفاده از کودهایی که حاوی مواد ارگانیک هستند امکان‌پذیر شده است.

نحوه‌ی خرید بسته کودی ارگانیک خاک

بسته کودی مواد ارگانیک خاک و کنترل شوری خاک شامل کودهای زیر می‌باشد. اگر مایل به خرید این بسته هستید با ما تماس بگیرید. همکاران ما آماده‌ی پاسخگویی به سوالات فنی شما در زمینه کنترل شوری خاک می‌باشند.