نگهداری و شکل دادن بامبو

این روزها پیدا کردن بامبو جستجوی زیادی نمی‌خواهد. این گیاه از دفاتر کار، روی میز تحریر، محل کار، منزل و تقریباً همه جا سر در آورده است. می‌گویند بامبو که یکی از عناصر مهم فنگ‌شویی است، خوش‌یمنی را به خانه شما می‌آورد، بخصوص اگر این گیاه به عنوان هدیه به شما داده شود. همچنین با دلایل کافی به گیاهی معروف شده است که تقریباً نابودی‌ناپذیر است. این ساقه‌های تنومد در گلدان‌های کاملاً پرشده از آب یا در گلدان خاک و در انواع مختلف‌ شرایط نوری دوام می‌آورد.

حتی گیاه بامبویی که در شرایط مناسبی از آن نگهداری نشود نیز مدت‌ها طول می‌کشد تا طعم مرگ را بچشد. اکثریت غالب گیاهان بامبو از تایوان یا چین صادر می‌شود. پرورش‌دهندگان حرفه‌ای بامبو در این کشورها ساقه بامبو را تاب می‌دهند، پیچ می‌دهند و به چندین شکل مختلف در می‌آورند. نمونه‌های پیچیده بامبو می‌تواند ۲۰ ساقه مجزا یا بیشتر داشته باشد. معمولاً گیاه بامبو را می‌توان در گلدان ساده با قیمت مناسب خریداری کرد.

مراقبت از بامبو

بامبوی شما به شرایط رشد بخصوصی نیاز دارد تا سالم بماند، مثلاً نور کافی، آب، گلدان، کود و دما.

وقتی صحبت از نور باشد، بامبو نور زیاد ولی غیرمستقیم خورشید را ترجیح می‌دهد، مثل نوری که در سایبانی در یک جنگل بارانی یافت می‌شود. از نور مستقیم خورشید دوری کنید زیرا برگ بامبو را پژمرده می‌کند. نسبت به کمبود نور مقاومت بیشتری دارد تا نور بیش از حد. اما اگر گیاه شروع به رشد علفی کرد یا رنگ سبزش کمرنگ شد، نور بیشتری به آن بدهید.

بامبو را می‌توان تا همیشه در گلدانی ساده پر از سنگریزه (برای ثابت نگه داشتن بامبو) و حداقل ۲ سانتی‌متر آب پرورش داد. اما به کلر و دیگر مواد شیمیایی که معمولاً در آب لوله‌کشی وجود دارد بسیار حساس هستند. تنها با آب معدنی، آب مقطر یا آب لوله‌کشی که ۲۴ ساعت راکد مانده و کلر آن تبخیر‌ شده به آن آب دهید. ریشه بامبو سالم قرمز است؛ پس اگر ریشه‌ی قرمز در گلدان شیشه‌ای دیدید، نگران نشوید. در نهایت برای رعایت بهداشت، بهتر است هر هفته آب آن را عوض کنید.

بامبو را علاوه بر آب می‌توان در خاک گلدان غنی و سبک پرورش داد. خاک باید مرطوب نگه داشته شود اما خیس نخورد. به همان شکل که گونه‌های دراسنا (خون سیاوشان) را آب می‌دهید به بامبو آب بدهید. گیاهانی که در آب رشد می‌کنند تنها باید حدوداً دو ماه یک بار آن هم با کود مایع بسیار رقیق تغذیه شوند. فقط یک قطره از کود مایع می‌تواند برای بیشتر بامبوها زیاد باشد. به جای آن می‌توانید از کود مخصوص بامبو استفاده کنید.

همانطور که احتمالاً حدس زده‌اید، بامبو دمای بالاتری بین ۱۸ تا ۳۲ درجه سانتی‌گراد را ترجیح می‌دهد. گیاه را در مقابل کولر یا دریچه دستگاه تنظیم دما یا پنجره بادگیر قرار ندهید.

برگ بامبو کمی سمی است؛ پس نباید آن را در جایی قرار دهید که احتمال داشته باشد حیوانات خانگی یا کودکان برگش را بخورند.

هرس و شکل‌دهی بامبو

بامبو را به‌رغم داشتن ظاهری ظریف، نمی‌توان مثل بن‌سای با سیم و آرایش و هرس کردن شکل داد. بلکه باید ساقه گیاه را در مقابل منبع نور بچرخانیم و در نتیجه کمک کنیم تا گیاه به صورت طبیعی به سمت نور رشد کند. در کشور چین، اغلب ساقه را رو به جانب رشد می‌دهند تا مشخصاً شکل مارپیچ به خود بگیرد. انجام این کار در منزل فرآیندی طاقت‌فرسا دارد؛ اما با قرار دادن بامبوها زیر یک جعبه سه‌وجهی و توجه بسیار به سرعت رشد آن و چرخاندن گیاه به شکلی آهسته و منظم می‌توان با موفقیت این کار را انجام داد. صبور باشید چون ممکن است مدتی زمان ببرد تا به درستی شکل بگیرد.

اما هرس‌کردن بامبو یکی از کارهای مهم برای سالم نگه داشتن آن است. به مرور زمان سر بیشتر گیاهان سنگین می‌شود یا شکل‌های ظریف آن شروع می‌کنند حالت اولیه خود را از دست می‌دهند. بطور کلی بریدن ساقه اصلی بامبو اشتباه است. به جای این کار، با قیچی مخصوص گیاه که استریل کرده‌اید جوانه‌های آن را قطع کنید. جوانه‌ها را تا محدوده ۲ تا ۵ سانتی‌متر از ساقه اصلی آن هرس کنید. طولی نمی‌کشد که جوانه‌های تازه‌ای ظاهر می‌شود و در نتیجه گیاهی پرپشت‌تر خواهید داشت. برای آنکه دیگر جوانه نزند، قسمت برش‌خرده را در پارافین فرو برید.

اگر می‌خواهید شکل آن را تغییر زیادی دهید، می‌توانید کلاً جوانه را به طور کامل از محل اتصالش به ساقه اصلی قطع کنید. جای آن به رنگ قهوه‌ای در می‌آید و ممکن است جوانه جدید از محل برش سر بزند یا نزند. تکه‌های هرس‌شده را دور نیندازید؛ زیرا می‌توان از آن‌ها استفاده کرده و گیاهان بامبو تازه از آن تکثیر کرد. اگر به هر دلیلی نیاز بود ساقه اصلی را هرس کنید، از زیر قسمت برش‌خورده جوانه‌های تازه‌ای سر خواهد زد و قسمت بالایی را – به شرط سالم‌بودن – می‌توان برای رشد یک گیاه جدید استفاده کرد.

مشکلات رایج بامبو

رایج‌ترین اشتباهات مربوط به بامبو معمولاً به آب مربوط می‌شود. آب کلردار به مرور زمان آن‌ها را می‌کشد و آبی که کثیف یا آلوده به باکتری باشد نیز می‌تواند برایش مهلک باشد. اگر ریشه سیاه ازگیاه بیرون بزند باید این ریشه‌ها را قطع کرد. همچنین هرگز نباید بگذارید برگ‌های مرده در آب بماند و فاسد شود چون ممکن است باکتری به آب اضافه کنند. هر هفته آب آن را با آب مقطر یا آب معدنی عوض کنید. اگر جلبک در آب شروع به رشد کرده است، معمولاً دلیلش قرار گرفتن گیاه در گلدان شفافی است که نور از آن عبور و به رشد جلبک کمک می‌کند. فقط آن را تمیز کرده و مجدد شروع کنید. اگر همیشه مشکل جلبک پابرجاست، بامبو را به گلدانی مات منتقل کنید.

وجود برگ‌های زردرنگ معمولاً نشان می‌دهد مقدار نور خورشید یا کودی که به گیاه می‌دهید بیش از اندازه زیاد است. دیگر به آن کود ندهید و گیاه را به جایی منتقل کنید که سایه بیشتری داشته باشد. برگ قهوه‌ای معمولاً نشان‌دهنده هوای خشک یا آب آلوده است. به شکلی منظم با اسپری‌کردن گیاه رطوبت آن را بالا‌ ببرید و مراقب باشید از آب مناسب برای این کار استفاده کنید.

اگر خود ساقه اصلی شروع به فاسد شدن کرد یا حالتی خمیرمانند به خود گرفت، احتمالاً دیگر برای نجات گیاه دیر شده است. بدتر ازآن اینکه ساقه در حال فاسد شدن، ساقه‌های دیگر نزدیک به خود را نیز به خطر می‌اندازد. بلافاصله آن‌ها را از گلدان در بیاورید. اگر واقعاً می‌خواهید نجاتش دهید، قسمت‌های زردرنگ را قطع کنید و سعی کنید ساقه هرس شده را در آب جدیدی ریشه دهید.

در نهایت باید بدانید که بامبو ممکن است دچار همان مشکلات حشره‌ای شود که گیاهان استوایی آپارتمانی دیگر می‌شوند. می‌توانید مستقیم حشرات مزاحم را از روی آن بردارید یا از همان روش‌هایی که برای هر گیاه آپارتمانی دیگر استفاده می‌کنید وارد عمل شوید.