لکه قهوه‌ای برگ گیاهان، عوامل و نحوه درمان و پیشگیری

درختان و درختچه‌ها، به ویژه در آپارتمان، همیشه قربانی «لکه‌های قهوه‌ای روی برگ» می‌شوند. این لکه‌ها با ایجاد وقفه در فتوسنتز، گیاهان را ضعیف می‌کنند. خبر خوب این است که معمولا بیماری‌های لکه‌ی برگ معمولا به طور مستقیم به گیاهان آسیب نمی‌رسانند. با این حال‌، آن‌ها می‌توانند باعث تاثیر سایر جنبه‌های سلامتی گیاه شوند.

بیماری‌های لکه برگ باید جدی گرفته شوند، به ویژه اگر بیش از دو سال متوالی باعث از بین رفتن برگ شوند.

دلایل زیادی برای بیماری‌های لکه برگ وجود دارند، اما اغلب آن‌ها ماهیت قارچی دارند. همچنین، از آنجا که این بیماری‌ها شبیه یکدیگر هستند، اغلب می‌توان آن‌ها را به یک شیوه مدیریت کرد. غالبا، پیش از کاشت فقط کمی برنامه ریزی راحت و بعضی پیشگیری‌های سالانه‌ی معمول لازم است. در پایان، دیگر نیازی به مقابله با هیچ لکه‌ای نخواهید داشت.

لکه‌های قهوه‌ای روی برگ چه هستند؟

لکه‌های قهوه‌ای روی برگ‌ها به دلیل بسیاری از بیماری‌ها ایجاد می‌شوند. اغلب برای دسته بندی و مدیریت‌شان به اصطلاح «بیماری‌های لکه‌ی برگ» نامیده می‌شوند، اما موارد بسیار متنوعی وجود دارند.

هنگامی که به درخت یا بوته‌ای نگاه می‌کنید و هر لکه‌ای روی گیاه می‌بینید، معمولا قارچ مقصر است. لکه‌های شناسایی شده می‌توانند از رنگ سیاه، قهوه‌ای، قرمز، نارنجی، زرد تا سفید متغیر باشند و در اشکال و اندازه‌های مختلفی وجود داشته باشند.

در بیشتر مواقع این آلودگی روی شاخه‌های پایینی یا داخلی مشاهده می‌شوند و شکل لکه‌ها می‌تواند از دایره‌ای تا زاویه‌دار متفاوت باشد. گاهی اوقات، در مرکز لکه، ممکن است نشانه‌هایی از پاتوژن ببینید که هاگ تولید می‌کند.

گاهی اوقات گیاه ممکن است به جای مشکل قارچی مشکل باکتریایی داشته باشد، احتمالا لکه‌ی برگ باکتریایی. این مورد در یاس بنفش رایج است. علائم این بیماری لکه‌های کوچک قهوه‌ای تیره با دایره‌ای زرد رنگ است که آن را احاطه کرده است، که در نهایت خشک می‌شود و سوراخی در برگ ایجاد باقی می‌ماند. این لکه‌ها سرانجام با هم ادغام می‌شوند و باعث می‌شوند تمام برگ سیاه و قهوه‌ای تیره شود.

بیماری‌های رایج لکه قهوه‌ای برگ

بعضی از شایع‌ترین بیماری‌های لکه برگ در ادامه بیان شده‌اند.

سپتوریا:

لکه‌های برگ سپتوریا (Septoria) گرد، با حاشیه‌های سیاه هستند. به طوری که انگار روی برگ کپک رشد می‌کند. برگ‌ها سرانجام خشک و سیاه می‌شوند، سپس روی زمین می‌ریزند، جایی که هاگ‌ها در طول زمستان می‌گذرانند.

ونتوریا

در صورت وجود ونتوریا (Ventoria)، لکه‌های قهوه‌ای و سیاه در اوایل بهار ایجاد می‌شوند که باعث نامنظم شدن برگ‌ها می‌شود. شاخه‌های آلوده سیاه و ضعیف می‌شوند. ساقه‌ها می‌پیچند و می‌چرخند و مخدوش می‌شوند. تنها شاخه‌ها و برگ‌های جوان حساس هستند. با ادامه یافتن بهار و تابستان بافت بالغ شده و مقاوم می‌شود.

عدم رویش جدید باعث کاهش ارتفاع می‌شود و می‌تواند درخت‌ها کوچک را با ایجاد خمیدگی در ساقه‌ها تغییر شکل دهد. آلودگی‌های درمان نشده ناشی از ونتوریا می‌توانند درختان را ضعیف کنند و آن‌ها را در معرض حملات سایر ارگانیسم‌ها قرار دهد.

سدر- پوسیدگی سیب

این قارچ نامطبوع می‌تواند باعث شود درختان زینتی، درختچه‌ها و درخت‌های سیب و توت بدشکل دیده شوند.

لکه‌های قارچ پوسیدگی کمی پس از شکفته شدن برگ‌ها روی آن‌ها ظاهر می‌شوند. اواخر تابستان، خوشه‌های نخ مانند مایل به قهوه‌ای زیر لکه‌ها یا روی میوه‌ها و شاخه‌ها ظاهر می‌شوند. این هاگ‌های مربوط به رشته‌های برگ‌های درختان خزان‌گر و بوته‌ها را آلوده می‌کنند. در طی هوای گرم و مرطوب هم آن را در شاخه‌ها و سوزن‌های ارس پیدا خواهید کرد.

آنتراكنوز

آنتراکنوز (Anthracnose) برای توصیف گروهی از بیماری‌های قارچی مرتبط استفاده می‌شود که معمولا لکه‌های تیره روی برگ درختان مختلف ایجاد می‌کنند. تعداد درختانی که به این صورت آلوده می‌شوند بسیار زیاد است، اما انواع مقاوم وجود دارد.

علائم آنتراکنوز شامل لکه‌های کوچک بژ، قهوه‌ای یا سیاه است. نواحی مرده روی برگ‌ها در درختانی مانند درخت زبان گنجشک و افرا غیرنظم هستند در حالی که لکه‌های چنار و بلوط در طول رگه‌های برگ نمایان می‌شوند.

چه عواملی باعث ایجاد این بیماری‌های لکه قهوه‌ای برگ می‌شوند؟

شایعترین دلایل ایجاد لکه‌های قهوه‌ای روی برگ‌ها در ادامه بیان شده‌اند. دانستن دلایل ایجاد برنامه‌ای درمانی را بسیار آسان‌تر می‌کند.

1. پایه‌های اضافه
2. ازدحام بیش از حد
3. کمبود نور و جریان هوا
4. شرایط مرطوب

نکاتی برای درمان و پیشگیری از بیماری‌های لکه قهوه‌ای برگ

اگر در مورد لکه برگ‌های درختان بزرگ مشکل جدی دارید، از گیاه‌پزشک کمک بگیرید. با این حال، مراحل پیشگیری و درمان بسیاری وجود دارند که می‌توانید خودتان استفاده کنید.

• قارچ کش و کود. این موارد برای محافظت هستند و لازم است پیش از بروز علائم بر روی برگ‌ها استفاده شوند. معمولا نیاز نمی‌شوند مگر اینکه درختی برای چندین سال برگ‌هایش را از دست داده باشد. پیش از کود دادن حتما خاک درختی را که مشکل لکه برگ دارد بررسی کنید.
• رطوبت. ریشه‌ها را آبیاری کنید نه برگ‌ها، و پیش از اینکه دوباره آبیاری کنید به خاک اجازه خشک شدن بدهید. استفاده از شلنگ آبیاری ایده‌آل است. استفاده سالانه از کود گیاهی هم مفید است، اما مطمئن شوید که کوه آتشفشانی از کود گیاهی نمی‌سازید. این زمانی است که کود گیاهی به صورت لایه لایه در برابر تنه درخت تا ارتفاع زیادی انباشته می‌شود و می‌تواند باعث پوسیدگی ریشه، بیماری و تجزیه آن شود.
• فاصله گذاری و هرس. هنگام کاشت، اندازه درخت یا درختچه ‌را به هنگام رشد و بزرگ شدن در نظر بگیرید تا از ازدحام بیش از حد و مسائل ناشی از آن جلوگیری کنید. همچنین، هرس می‌تواند نور و جریان هوایی که به شاخه‌های داخلی می‌رسد را افزایش دهد.
• دفع زباله. برگ‌های افتاده یا شاخه‌های هرس شده را بلافاصله جمع کنید و از بین ببرید. در طول زمستان پوشش برگ را رها نکنید. زباله‌ها باید مطابق مقررات محلی سوزانده یا دفع شوند.