پنج اشتباه متداول در کوددهی

مدیریت صحیح کود کار ساده‌ای نیست. کشاورزان به‌راحتی مرتکب پنج اشتباه متداول می‌شوند که می‌تواند به طور جدی به محصول آن‌ها صدمه بزند. ما این پنج اشتباه رایج مدیریت کوددهی را که کشاورزان مرتکب می‌شوند در اینجا جمع‌آوری کردیم. در ادامه می‌توانید راه‌های اجتناب از آن‌ها را بیاموزید.

۱- فقط به NPK توجه شده و سایر مواد مغذی مهم نادیده گرفته می‌شوند

بر طبق قانون بشکه (نظریه لیبیگ) یا قانون حداقل، عدم تعادل حتی یک ماده مغذی رشد محصول را محدود می‌کند و سطح کافی از سایر مواد مغذی نمی‌تواند این کمبود را جبران کند.

گیاهان برای اینکه بتوانند به خوبی رشد کنند نیاز به تغذیه‌ای متعادل دارند که شامل حداقل ۱۳ ماده مغذی ضروری در مقادیر مختلف است.

اگر چه نیتروژن (ازت)، فسفر (فسفات) و پتاسیم (پتاس) سه ماده مغذی اصلی هستند و در مقادیر بالایی توسط گیاه مصرف می‌شوند، کمبود یکی از عناصر ثانویه (گوگرد، کلسیم و منیزیم) یا حتی یکی از ریزمغذی‌ها (آهن، منگنز، روی، بور، مس و مولیبدن) می‌تواند میزان بازدهی محصول را به شدت محدود کند.

توصیه ما:

اطمینان حاصل کنید که محصول شما تمام مواد مغذی اساسی را به میزان کافی در دسترس داشته باشد.

۲- عدم آزمایش خاک، گیاه و آب

بسیاری از کشاورزان خاک و گیاهان خود را هیچ وقت آزمایش نمی‌کنند یا فقط گاه‌گاهی این کار را انجام می‌دهند. عدم آزمایش خاک، گیاه و آب مثل رانندگی بدون نگاه کردن به جاده است. بدون آزمایش شما نمی‌توانید تشخیص بدهید که چقدر کود باید استفاده شود.

به علاوه، اگر این آزمایش‌ها به موقع انجام نشوند کمبودهای تغذیه‌ای ممکن است خیلی دیر کشف شوند یعنی زمانی که اصلاح آن‌ها عملاً غیرممکن است.

نوع آزمایش‌هایی که باید انجام دهید توسط سیستم تولیدی‌تان مشخص می‌شوند.

توصیه ما:

با توجه به نوع محصول، روش کاشت (فضای باز، باغ یا گلخانه) و میزان پویایی آن، مرتباً خاک، آب و گیاهان خود را آزمایش کنید. به این ترتیب می‌توانید برنامه‌ی کوددهی خود را به طور کارآمدتری مدیریت کرده و به حداکثر بازدهی محصول دست پیدا کنید.

۳- استفاده بیش از حد از کود

استفاده نادرست از کود یک اشتباه جهانی و رایج است. عبارت «هرچه بیشتر، بهتر» یک باور غلط درباره کوددهی است که در بین کشاورزان رایج است.

استفاده‌ی بیش از حد از کود روی گیاه، خاک و محیط‌زیست تأثیر منفی می‌گذارد. زیرا تجمع شوری یا سمی بودن برخی عناصر خاص ممکن است خسارات جبران‌ناپذیری ایجاد کند.

توصیه ما:

اگر نیازی نیست بیش از حد از کود استفاده نکنید. خیلی اوقات، علائم کمبود مواد مغذی با علائم وجودِ بیش از حد برخی از مواد مغذی اشتباه گرفته می‌شوند.

۴- زمان‌بندی اشتباه

استفاده از میزان صحیح کود کافی نیست. عدم استفاده از میزان مناسب کود در زمان مناسب اشتباه رایجی است که منجر به از دست رفتن محصول می‌شود.

گیاهان در مراحل مختلف رشد، مقادیر و نسبت‌های مختلفی از مواد مغذی را جذب می‌کنند. هر ماده مغذی دارای منحنی جذب منحصر به خود است.

اگر یک ماده مغذی خیلی دیر به خاک اعمال شود یعنی بعد از زمانی که محصول به آن احتیاج دارد، رشد گیاه محدود شده و محصول کاهش می‌یابد.

اعمال زودهنگام کودهای صحیح نیز ممکن است باعث از بین رفتن مواد مغذی خاک به دلیل پدیده آبشویی یا رواناب شده و منجر به تجمع سطح بالای نمک شود که ممکن است به محصول آسیب برساند.

توصیه ما:

مواد مغذی مناسب هر گیاه را با توجه به نیازهای خاص آن گیاه در هر مرحله از رشدش و در زمان مناسب در اختیار آن‌ قرار دهید.

۵- استفاده از یک «فرمول» ثابت

بسیاری از کشاورزان از توصیه‌های عمومی کودها استفاده می‌کنند یا میزان مشخصی از کود را بارها استفاده می‌کنند. دلایل اصلی انجام این کار ترس از ایجاد تغییرات و عدم آگاهی یا در اختیار نداشتن ابزارهایی است که می‌تواند به تصمیم‌گیری مناسب‌تر و دقیق‌تر کمک کند.

اگر فرمول خاصی یک بار اثر کرده باشد، از روی غریزه آنچه قبلاً ثابت شده موفقیت‌آمیز است را دوباره تکرار می‌کنیم. با این حال، این یک اشتباه بزرگ است زیرا شرایط زمین همواره متغیر است و آنچه که یک بار برای ما اثر کرده است لزوماً دوباره اثر مثبت نخواهد داشت.

توصیه ما:

فقط روی یک فرمول خاص یا یک توصیه کلی تمرکز نکنید. برنامه‌ی کوددهی خود را بر اساس نیازهای غذایی خاص محصولتان، داده‌های مربوط به زمین و شرایط محلی تنظیم کنید.

خلاصه

به طور خلاصه، مدیریت صحیح کوددهی یک رویه اساسی در کشاورزی است. با توجه به اینکه کودها مسئول ۷۰٪ از بازدهی محصول هستند بهتر است هرچه زودتر به بهینه‌سازی کود دهی پرداخته شود.