مزایا و معایب کشت گلخانه ای

۴ خرداد ۱۳۹۸ توسط واحد آموزش (بروزرسانی: )

وقتی برای اولین بار کشت گلخانه ای در قرن سیزده میلادی آغاز شد، شیوه‌ای برای برآورده‌سازی نیازهای غذایی خانواده‌های سلطنتی، کاشت گیاهان استوایی غیربومی برای تحقیق و همچنین پرورش گیاهان دارویی به حساب می‌آمد. دانش اینگونه کاشت که در بین شهروندان ثروتمند رایج بود، در نهایت سر از دانشگاه‌ها در آورد؛ جایی که می‌شد تحقیقات را ادامه داد و سرانجام به چاپ رساند.

امروزه، با افزایش طیفی از فناوری‌های نوین و نوآورانه در صنعت کشاورزی، اداره‌ی یک گلخانه فقط محدود به طبقه‌ی مرفه و دانشگاه‌ها نمی‌شود؛ بلکه هر فردی که علاقه‌مند است کسب‌و‌کارش را بر این مبنا شروع کند یا حتی دوست داشته باشد شیوه‌های جدیدی از زندگی پایدار را به جنبه‌های زندگی روزمره‌‌اش اضافه کند نیز می‌تواند وارد این عرصه شود.

پیش از شروع کشت گلخانه‌ای مانند هر نوع کشت دیگری، بسیار مهم است که مزایا و معایب آنرا بسنجید تا بتوانید برنامه‌ی کاری موفقی را پیرامون این روش که قرن‌ها وجود داشته و به لطف فناوریِ همیشه در حال پیشرفت در صنعت کشاورزی اکنون در دست افراد بیشتری است، توسعه دهید. در این قسمت فهرستی از مزایا و معایب کشت گلخانه‌ای آمده است:

مزایای کشت گلخانه ای

افزایش تولید

کشت گلخانه‌ای یکی از روش‌های انجام کشاورزی متمرکز بوده و ممکن است باعث افزایش تولید محصولات کشاورزی شود. این بدین علت است که در این روش، کنترل بیشتری در ایجاد شرایط آب‌وهوایی مساعدِ لازم برای رشد گیاه وجود دارد و در مقایسه با پرورش محصولات کشاورزی در فضای باز می‌توان گیاهان بیشتری در واحد فوت مربع پرورش داد.

افزایش فصول کشت

هر باغدار و کشاورزی آگاه است که کشت محصولات در فضای آزاد کاملاً به الگوهای جوی و شرایطی وابسته است که باید مناسب برای ریشه دواندن دانه‌ها باشند. ولی روش‌های گوناگون بسیاری در گلخانه وجود دارد که از آن‌ طریق می‌توانید دما را ثابت نگه دارید، گیاهان کمتر در معرض استرس قرار گیرند و خیلی زودتر از فصل موعد از رشد سالمی برخوردار شوند. بعضی از روش‌های مذکور شامل فراهم ساختن حجم خورشیدی حرارتی با بهره‌گیری از مواد طبیعی است که به‌راحتی حرارت گرمایی جذب، ذخیره و آزاد می‌سازد و همچنین استفاده از بخاری‌های مصنوعی و پنکه‌های حرارتی.

افزایش تنوع محصولات تولیدی

همراه با فرا رسیدن و پایان یافتن فصول عرضه‌ی سبزیجات در بازار، قیمت آن‌ها نیز با افت‌و‌خیزهایی همراه می‌شود. با سرمایه‌گذاری در ساخت گلخانه، این فرصت را پیدا می‌کنید تا انواع مختلفی از محصولات را «خارج از فصل» تولید کنید. حال آنکه با اینکارِ شما، در زمان کمبود عرضه، مشتریان‌تان دسترسی بیشتری به محصولات خواهند داشت. همچنین این توانایی را خواهید داشت تا محصولات و گل‌های جدیدی پرورش دهید که معمولاً در اقلیم منطقه‌ی شما رشد نمی‌کنند. بدون لزوم نگرانی در مورد عناصر خارجی، می‌توانید تقریباً کنترل کاملی برای فراهم ساختن بهترین محیط رشد برای محصولات‌تان در اختیار داشته باشید.

به حداقل‌رسانی تهدیدات خارجی علیه محصولات

هیچ چیزی بدتر از این نیست که به سراغ نهال‌های تازه جوانه زده بروید و ببینید حیوانات اهلی یا وحشی یا حشره از برگ‌های دلپذیری که روی شاخه‌های بی‌دفاع سبز شده بودند سالاد خوشمزه‌ای درست کرده است. در حالیکه جانواران در فهرست بدترین نگرانی‌هایتان نیستند، در گلخانه‌ می‌توانید رفت و آمد هر چیزی را کنترل ‌کنید. جدای از تأمین سرپناه در برابر شرایط جوی تهدید‌آمیز، این کنترل به شما این امکان را می‌دهد تا بروز و شیوع بیماری و آفت‌های مزاحمی را به حداقل برسانید که منتظر حمله به گیاهان سبز و خوشمزه شما هستند و هم اینکه درجه دما را تحت کنترل داشته باشید تا گیاهان بیش از حد یخ نکنند.

کمینه کردن خطرات تولید

قرار گرفتن در فضای بسته به جلوگیری از آسیب دیدن محصولات کشاورزی در اثر پیشامدهای مربوط به تغییرات آب‌وهوایی مانند افزایش یا افت ناگهانی دما و همچنین، دور نگه داشتن محصولات کشاورزی از خطر پرندگان و سایر حیوانات کمک می‌کند.

به حداکثر رساندن سود

مطالعات متعددی اظهار داشته‌اند که با اجرای کشت گلخانه‌ای به‌عنوان جایگزینی برای کشاورزی در فضای باز و ترکیب این روش با راهبردهای دیگری مانند هیدروپونیک، سود حاصل از هر محصول در واحد فوت مربع شاید حتی دو برابر یا سه برابر بیشتر شود. با استفاده‌ی کارآمدتر از منابع می‌توان ضایعات کمتری تولید کرد که این هم به نوبه‌ی خود به سود بیشتری منجر می‌شود.

افزایش کنترل بر روی آفات، علف‌های هرز و بیماری‌ها

گلخانه‌ای که خوب و بهینه طراحی و ساخته شده باشد از بروز مشکلاتی مانند آفات و علف‌های هرز جلوگیری می‌کند و همچنین، کنترل بیشتری در برابر سایر بیماری‌ها فراهم می‌کند. فضای بسته را می‌توان تنها به پرسنل لازم محدود کرد و ورود و خروج افراد کمتر به معنای کاهش خطر نزدیک کردن عناصر ناخواسته به محصولات کشاورزی است.

توانایی پرورش محصولات در تمام مدت سال، حتی خارج از فصل

گلخانه‌ها نسبتا‌ً مستقل از دنیای خارج هستند و همین امر محدودیت پرورش محصولات کشاورزی تنها در یک فصل خاص را برطرف می‌کند. حتی در شرایط سخت زمستان یا دمای شدید تابستان امکان پرورش محصولات با کیفیت بالا وجود دارد؛ به شرطی که ابزار لازم برای ایجاد آب‌وهوای مناسب در داخل گلخانه وجود داشته باشد.

پایداری و امنیت بیشتر

از آنجا که کشت گلخانه‌ای به شرایط آب‌وهوایی وابسته نیست، نه تنها محصولات کشاورزی، بلکه کارکنان هم از پایداری و امنیت بیشتری برخوردار خواهند بود.

معایت کشت گلخانه ای

سرمایه و هزینه‌های عملیاتی زیاد

برای استفاده از گلخانه با حداکثر توانایی‌اش، لازم است روی تجهیزات و موادی سرمایه‌گذاری کنید که نه‌تنها طول عمری مناسب، بلکه ویژگی‌های درخوری برای گیاهانی باشد که قصد تولیدشان را دارید. برای نمونه، درست است که نایلول های گلخانه ای نازک شرایط کافی‌ای برای حفظ گرما فراهم می‌سازند، ولی پنجره‌های شیشه‌ای گران‌تر عمر طولانی‌تری دارد و در صورت باز‌و‌بسته شدن‌شان، امکان تهویه‌ی گلخانه را هم ممکن می‌سازد.

کنترل حداکثری شرایط اقلیمی به معنی احتمال برخورد به هزینه‌های عملیاتی بسیار زیاد است. اگر برای گرم کردن گلخانه از بخاری برقی یا گازی استفاده کنید، با افزایش سرسام‌آور قبض‌هایتان مواجه خواهید شد.

آفت‌های مزاحم و عدم امکان گرده‌افشانی

ممکن است داشتن یک گلخانه کمک کند روی هر چیزی که گیاه در تماس با آن‌ها قرار می‌گیرد کنترل داشته باشید، ولی در صورت ناقل بودن یک گیاه به آفت‌هایی مثل مگس‌های سفید یا سایر آفت‌ها، می‌توانند خیلی سریع به دیگر گیاهان‌تان سرایت کند و کل محصول را از بین ببرد. برای اینکه اطمینان حاصل کنید محصولات بعدی‌تان به هیچ گونه آفت یا بیماری مبتلا نمی‌شوند، تمهیدات پیشگیرانه‌ای باید به منظور از میان بردن این موارد اتخاذ کنید.

به سرمایه‌گذاری اولیه‌ی قابل ملاحظه‌ای نیاز است

ساختار و طراحی گلخانه نسبتاً گران است و شاید این مسأله برای بسیاری از کشاورزان چالش‌برانگیز باشد. توصیه می‌شود برای محصولات کشاورزی سودآوری که تجاری‌سازی آن‌ها آسان است از کشت گلخانه‌ای استفاده کنید تا شانس بازگشت سریع سرمایه‌ی خود را به حداکثر برسانید.

طراحی دقیق گلخانه

گلخانه‌ها باید با در نظر گرفتن جزئیات و المان‌های بسیار دقیق مانند مکان، نوع محصولاتی که قرار است در آن رشد کنند و انواع ضمائم فناوری مورد نیاز طراحی و مهندسی شوند. اگر گلخانه از ابتدا به شکل مناسبی ساخته نشود، ممکن است بر نتایج مطلوب تاثیر بگذارد و همچنین به معنای صرف هزینه‌ی بیشتر در ادامه‌ی مسیر است.

هزینه‌های بالای تولید

هزینه‌های عملیاتی برای کشت گلخانه‌ای به طور کلی بیشتر از کشاورزی در فضای باز است. حفظ شرایط مناسب برای رشد گیاهان در گلخانه به معنای صرف هزینه برای برق و یا گاز است؛ صرفاً به‌عنوان مثال.

نیاز به سطح مهارت بالاتر

مسئولیت گیاهان در داخل گلخانه کاملاً بر عهده‌ی کارکنان شماست. توانایی کنترل تمام متغیرهای محیط بدین معناست که بروز هر مشکلی از جانب افراد بوده و باید بلافاصله برطرف شود. این امر نیازمند افراد مجربِ آماده و آموزش‌دیده است که بتوانند انجام کارآمد و ایمن عملیات را تضمین کنند.

شرایط بهینه برای بیماری‌ها

درست همانطور که شرایط داخل گلخانه برای تولید محصولات کشاورزی بهینه می‌شود، برای بیماری‌هایی که ممکن است روی آن‌ها تاثیر بگذارد نیز به همین صورت است. اگرچه این حقیقت دارد که کشت گلخانه‌ای اقدامات ایمنی بهتری در برابر چنین مسائلی فراهم می‌کند، اگر این اقدامات به درستی انجام نشوند، همچنان خطر ورود آفات به گلخانه و رشد سریع‌تر از حد معمول آن‌ها وجود دارد و این ممکن است باعث از بین رفتن تولیدات شود.

نیاز به عملیات بازار مستقر

برای اینکه واقعاً از کشت گلخانه‌ای بهره ببرید، ضروری است که عملیات توزیع و فروش خود را از قبل برقرار کنید. امکان فروش محصولات با کیفیت بالاتر به قیمت بیشتر یکی از مهم‌ترین مزایای کشت گلخانه‌ای است؛ چنین محصولات کشاورزی طول عمر کوتاهی دارند و برای اطمینان از کیفیت باید به سرعت تجاری‌سازی شوند. هر چقدر که محصول شما زمان بیشتری در انبار بماند، ارزش بیشتری را از دست می‌دهد. داشتن شریک تجاری و بازار قوی الزامی است و شاید این مسأله برای بسیاری از افراد چالش‌برانگیز باشد.





پیاده‌سازی کشت گلخانه ای، هنگامی که با دقت برنامه‌ریزی، احداث و نگهداری شود، می‌تواند سرمایه‌گذاری عالی به حساب آید و امکان افزایش درآمد یا ابزاری برای پس‌انداز ماهانه‌ی سبد خرید سبزیجات‌تان را فراهم آورد. حتماً قبل از اینکه به یک سبک یا روش متوسل شوید، تمامی گزینه‌های پیش روی خود را بررسی کنید.

طبق روال همیشه، ما خود را وقف ارائه‌ی تجربه و تخصص در حوزه‌ی تامین کودهای مخصوص گلخانه و تجربه‌ی مثبت مشتریان کرده‌ایم؛ لذا چنانچه دارای گلخانه هستید و یا به فکر ایجاد کشت گلخانه هستید و برای تامین کود نیاز به مشورت و راهنمایی دارید با ما تماس بگیرید. هیچ فرقی نمی‌کند که چه نوع محصولی را می‌خواهید پرورش دهید مطمئنا سبد کودی ما بهترین گزینه برای کشت گلخانه ای شما خواهد بود. لطفا سوالات عمومی خود را از طریق فرم ارسال دیدگاه زیر با ما و دیگر کاربران قرار دهید.

این مطلب چقدر مفید بود؟

4,2 از 5 (25 رای)

بازگشت به وبلاگ

دیدگاه‌ها

دیدگاه توسط روح الله |

گرفتن جواب

افزودن یک دیدگاه

لطفا جمع 8 و 5 را محاسبه نمایید.

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:

مشترک خبرنامه وطن‌بیو شوید!

لطفا 6 و 9 را با هم جمع نمایید.