اهمیت کاشت نشاء در گلخانه و نکات ضروری

برای کشاورزان، نزدیک‌شدن بهار به‌معنای شروع دوباره‌ی فصل جدید رویش است. بسیاری از کشاورزان گلخانه را برای کاشت نشاء انتخاب می‌کنند تا گیاهانی آماده برای رشد در فصل آتی داشته باشند. اما پیش از آن بایستی چند نکته را درنظر گرفت؛ رعایت چند دستورالعمل ساده موجب افزایش کیفیت و کمیت پرورش نشاء خواهد شد.

زمان‌بندی

زمان‌بندی، مهم‌ترین عامل محسوب می‌شود و همه چیز به آن بستگی دارد. کشاورز بایستی تاریخ تقریبی آخرین یخبندان در موقعیت جغرافیایی خود را در نظر بگیرد.

به‌طورکلی توصیه می‌شود پرورش نشاء را ۶ تا ۸ هفته پیش از تاریخ آخرین یخبندان در منطقه‌تان شروع کنید. همچنین نوع گیاه را در نظر داشته باشید. برای مثال می‌توانید پرورش بسیاری از گیاهان تزئینی را حتی زودتر، حدود ۸ تا ۱۰ هفته پیش از تاریخ آخرین یخبندان، شروع کنید. پرورش گیاهان حساس به سرما مانند گوجه، فلفل و ریحان که برای رشد به دمای بیشتری نیاز دارند بایستی کمی دیرتر، حدود ۶ تا ۸ هفته پیش از تاریخ آخرین یخبندان، آغاز شود.

بستر کشت

ساخت و یا خرید بستر مخصوص نشاء دارای اهمیت زیادی است. خاکِ به‌کاررفته در ساخت گلدان‌های معمولی، برای اکثر بذرها بیش از اندازه سنگین، سفت و متراکم است. سینی‌های نشاء بهترین گزینه محسوب می‌شوند، البته بایستی گیاه را پس از رویش برگ‌های اصلی آن، از داخل گلدان به محیط کشت اصلی منتقل کرد. استفاده از لیوان‌های کوچک پلاستیکی با سوراخی در انتهای آن‌ها برای زه‎‌کشی را مناسب است. این لیوان‌ها فضای کافی برای رشد صحیح ریشه‌ی گیاه را دارند و معمولاً می‌توان از آن‌ها تا زمان انتقال گیاه به گلدان اصلی یا باغچه استفاده کرد. درصورت امکان از پرکردن سینی با خاک و کاشت بذرهای مختلف در آن خودداری کنید. این کار نه‌تنها ریشه‌ی گیاه را تحت تاثیر منفی قرار می‌دهد، بلکه خارج‌کردنِ نهال بدون آسیب به آن را دشوار می‌کند.

برخی از بذرها بسیار ریز هستند و به‌سختی می‌توان آن‌ها را جداگانه و تک‌تک کاشت. یکی از روش‌ها برای این کار استفاده از پاک‌کن تهِ مداد برای برداشتن و کاشتن بذر با ملایمت در خاک است.

دما و رطوبت

دما و رطوبت مناسب برای رشد نشاء ضرورت دارند. پَدهای حرارتی برای تامین گرمای بستر گیاه گزینه‌ی مطلوبی هستند و در رویش نشاء تاثیرگذارند. آن‌ها همچنین علاوه بر تامین گرما، باعث تثبیت دمای محیط اطراف گیاه می‌شوند. همه‌ی گیاهان، به‌ویژه نشاء، برای رشد به محیطی با دما و شرایط ثابت و یکسان نیاز دارند. گرچه چندان ضرورت ندارد، اما بسیاری از کشاورزان ترجیح می‌دهند از گنبد رطوبت نیز استفاده کنند. به‌طورکلی، نشاء در هوایی با رطوبت بیشتر، نسبت به هوای معمولی، رشد بهتری خواهد داشت و این گنبدها روشی ارزان و ساده برای تامین رطوبت لازم برای گیاه هستند. گنبدهای رطوبت مانند پدهای حرارتی نیز باعث تثبیت شرایط محیط اطراف گیاه می‌شوند.

نور

درصورتی که نشاء را در خانه پرورش می‌دهید، آن را در نزدیک‌ترین مکان به پنجره قرار دهید. اگر نشاء را در گلخانه پرورش می‌دهید، آن را در محلی قرار دهید که بیشترین میزان نور را دریافت می‌کند.

بسیاری از کشاورزان از یک منبع نور مصنوعی برای پرورش نشاء در خانه یا گلخانه استفاده می‌کنند. عدم وجود نور کافی به دراز و باریک‌شدنِ ساقه‌ی نشاء منجر خواهد شد. استفاده از یک منبع نور مصنوعی در بالای گیاه، رشد سالم و تراکم آن را تضمین خواهد کرد. منابع نور گوناگونی برای این کار وجود دارند، اما لامپ فلورسنت یا LED گزینه‌ای بسیار کارآمد و به‌صرفه محسوب می‌شود. تهیه‌ی لامپ مناسب برای نشاء امری ضروری است که ارزش هزینه‌کردن را دارد.

کاشت نشاء در خانه یا گلخانه روشی ساده و جالب برای استقبال از فصل رویش است. علاقه‌مندانی که این فرآیند را در زمان مناسب آغاز، و محیط، شرایط و نور مناسب را برای گیاه فراهم می‌کنند موفقیت بیشتری نیز خواهند داشت.