تفاوت بذر و هاگ
۲۸ مهر ۱۴۰۳ توسط واحد آموزش (بروزرسانی: )
یک بذر چه تفاوتی با هاگ دارد؟ در حالی که هاگها و بذرها ساختارهای زایشی گیاهان هستند، اما تفاوتهای متعددی بین هاگ و بذرها وجود دارد. در همه گیاهان یک تناوب نسل وجود دارد، اما گیاهان دارای بذر و گیاهان هاگدار این کار را متفاوت انجام میدهند.
در گیاهان هاگدار مانند سرخس، بخش دیپلوئیدی چرخه زندگی اسپوروفیت است و هاگها بخش هاپلوئید چرخه زندگی هستند. گیاهانی که بذر میسازند نیز نسلهایی جایگزین میکنند، اما گامتوفیتهای آنها کوچکتر هستند و نمیتوانند مستقل از اسپوروفیتهایشان زندگی کنند.
مقایسه هاگ و بذر
یکی از تفاوتهای اصلی بین هاگ و بذر این است که هاگها تک سلولی هستند، در حالی که بذرها چند سلولی هستند. راه دیگر بیان این است که هاگها هاپلوئید هستند و بذرها دیپلوئید هستند.
هاپلوئید، که گاهی اوقات به عنوان 1n نامیده میشود، به این معنی است که ساختار آنها تنها یک مجموعه کروموزوم دارد. دیپلوئید یا 2n به این معنی است که یک موجود زنده دارای دو مجموعه کروموزوم است، از هر والدین یک مجموعه.
چرخه زندگی گیاهان بذر دار و هاگدار شامل نسلهای اسپوروفیت و گامتوفیت است. در گیاهانی که هاگ میسازند، مانند سرخس، ساختارهای برگ مانندی به نام اسپوروفیتهای دیپلوئیدی هستند.
اسپوروفیتها برجستهترین ساختار در گیاهان هاگدار هستند، اما گامتوفیتهای ریز هاپلوئید مسئول تولیدمثل جنسی هستند. گامتوفیتهای گیاهان مولد هاگ، به طور مستقل از اسپوروفیتها زندگی میکنند و ساختارهای زایشی نر و ماده را تشکیل میدهند. هنگامی که لقاح در گیاهان هاگدار اتفاق میافتد، زیگوت به اسپوروفیت تبدیل میشود که از گامتوفیت رشد میکند.
جایگزینی نسلها
در گیاهانی که بذر تولید میکنند، گامتوفیتها به اسپوروفیتها وابسته هستند. اسپوروفیت گیاهان دارای بذر از برگ، ساقه و گل گیاه تشکیل شده است و گامتوفیت در این گیاهان در داخل اسپوروفیت تشکیل میشود.
گیاهان مولد بذر هتروسپور هستند، به این معنی که هم گامتوفیت نر و هم ماده دارند. در مقابل، گیاهان مولد هاگ فقط یک نوع گامتوفیت دارند، بنابراین به آنها همسپور میگویند. هاگهای هاپلوئید گامتوفیتهای گیاهانی مانند سرخس هستند، در حالی که گامتوفیتهای گیاهان دارای بذر مگاسپور (ماده) و میکروسپور (نر) نامیده میشوند. بذرهای گرده حاوی میکروسپور هستند و مگاسپورها در تخمکهای گیاهی وجود دارند.
گرده افشانی (انتقال گرده به قسمتهای گل ماده) باید در گیاهان بذری اتفاق بیفتد تا تخمک به دانه تبدیل شود. لقاح واژه آمیختگی گامت ماده با گامت نر است و حاصل این آمیختگی زیگوت گیاهی اولین سلول دیپلوئیدی دانه گیاه است که به جنین گیاه تبدیل میشود.
مزیت بذرها
در بذرهای چند سلولی، جنین گیاه با مواد مغذی داخل پوسته بذر محصور میشود. از آنجایی که هاگها تک سلولی هستند، به همراه موارد مغذی محصور نمیشوند تا به رشد گیاه کمک کنند. این ماده غذایی درون دانه آندوسپرم نامیده میشود و پروتئین و مواد مغذی ضروری برای جوانه زدن و استقرار جنین گیاه را تامین میکند.
تفاوت دیگر بین هاگ و بدر این است که بذرها معمولا بزرگتر از هاگ هستند. از آنجایی که بذرها چند سلولی هستند و با مواد مغذی محصور شدهاند، میتوانند بسیار بزرگتر از هاگ باشند، به طوری که بذرهای برخی از درختان خرما تا 18 کیلوگرم وزن دارند. بذرها میتوانند برای سالهای متمادی غیرفعال بمانند و منتظر شرایط عالی برای جوانه زدن باشند.
در حالی که گیاهان مولد هاگ برای تولید مثل جنسی به آب نیاز دارند، گرده گیاهان مولد بذر مانند گندم و خیار میتوانند توسط باد یا حشرات به قسمتهای ماده گیاه منتقل شوند. این یک مزیت تکاملی برای گیاهان دارای بذر است که به آنها اجازه میدهد در شرایط نامساعد و خشک زنده بمانند.
بذرها با محافظت از جنین و اندوسپرم خود به وسیله پوشش خود، میتوانند از خشکسالی جان سالم به در ببرند. و از آنجایی که بذرها بزرگتر و پیچیدهتر هستند، اغلب شکلها یا ساختارهایی دارند که به آنها این امکان را میدهد تا دورتر از گیاهان مادری خود بروند و به مکانهای جدیدی برسند و خود را در جایی تثبیت کنند که رقابت کمتری برای منابع وجود دارد.
دیدگاهها
افزودن دیدگاه