محاسبه‌ی میزان آبشویی برای رفع شوری خاک

هنگامی که نمک‌ها به تدریج در خاک یا در محیط رشد افزایش می‌یابند، غلظت آن‌ها ممکن است بیش از اندازه شود. نمک‌ها با آب آبیاری و کودهای بکار برده شده اضافه می‌شوند. بکار بردن آب بیشتر از مقدار مورد نیاز محصول زراعی در زمان رشد گیاهان، نمک را در زیر منطقه ریشه، در ناحیه عمیق‌تر خاک یا خارج از محیط رشد را افزایش می‌دهد.

دانستن مقدار و زمان آبشویی مهم است.

نیاز آبشویی

نیاز آبشویی می‌تواند از معادله زیر تخمین زده شود:

LR=ECw/[5*ECe – Ecw]

 

LR – حداقل نیاز آبشویی برای محصول زراعی

ECw – رسانایی الکتریکی آب آبیاری در دِسی زیمنس در متر (شوری آب آبیاری)

ECe – EC تحمل شده خاک توسط محصول زراعی که در استخراج اشباع شده خاک اندازه گیری شده است.

مقدار کل آب آبیاری که باید برای برآوردن (مقدار) تقاضای محصول زراعی و نیاز آبیاری بکار برده می‌شود از معادله زیر تخمین زده می‌شود:

AW=ET/(1-LR)

AW مقدار آب آبیاری است که باید بکار برده شود، ET (مقدار) تقاضای آب محصول زراعی و LR نیاز آبشویی محاسبه شده است.

برای مثال:

(مقدار) تقاضای آب محصول زراعی – ۳۰ متر مکعب در هکتار در روز

ECe = 2.5 ds/m, ECw = 1.2 ( دِسی زیمنس در متر )

LR = 1.2/(5*2.5-1.2)=0.1

AW = 30/(1-0.1)=33.33 ( متر مکعب در هکتار در روز )

فواصل زمانی آبیاری

دانستن مقدار کل آب آبیاری برای مدیریت شوری کافی نیست. فواصل آبیاری نیز باید در نظر گرفته شود. فواصل آبیاری نه تنها به (مقدار) تقاضای آب محصول زراعی بلکه به عواملی مانند آستانه شوری محصول زراعی و ظرفیت خاک برای نگهداری آب بستگی دارد. بکار بردن مقدار یکسان آب برای دو خاک با مشخصات متفاوت باعث ایجاد الگوها و عمق‌های مختلف مرطوب شدن می‌شود. عمق آبیاری در خاک سنگین کم‌تر از خاک شنی است، زیرا خاک‌های سنگین آب بیشتری نسبت به خاک‌های شنی دارند.

بنابراین، در مقایسه با خاک‌های شنی، خاک‌های سنگین در فواصل زمانی طولانی تر به منظور جلوگیری از تجمع نمک‌هایی که آستانه شوری آن‌ها از محصول زراعی تجاوز می‌کند، به مقدار آب آبیاری بیشتری نیاز دارند. به هر حال، لازم به ذکر است که در نتیجه جذب آب محصول زراعی و تبخیر آب از خاک، شوری در ناحیه ریشه بین آبیاری‌ها افزایش می‌یابد. زمان‌بندی آبشویی در صورتی که از آستانه شوری محصول زراعی فراتر نرود، مهم نیست.