مناسب‌ترین آب برای آبیاری گل‌های آپارتمانی کدام است؟

مطمئنا می‌توان گفت که اغلب افراد می‌دانند که گیاهان برای زنده ماندن به آب احتیاج دارند. اما کیفیت آب‌ها بسیار متنوع است و می‌تواند روی سلامتی گیاهان آپارتمانی تاثیرگذار باشد. آیا باید با استفاده از آب لوله‌کشی، آب باران، آب مقطر یا آب تصفیه شده، گل‌های آپارتمانی را آبیاری کنید؟

مناسب‌ترین آب برای آبیاری گل‌های آپارتمانی کدام است؟ آب لوله‌کشی عمدتا برای بسیاری از گونه‌های گل‌های آپارتمانی مناسب ا‌ست، ولی به نوع گیاه و کیفیت آب لوله‌کشی بستگی دارد. آب لوله‌کشی کیفیت‌های متنوعی دارد، و ممکن است برخی از گیاهان به مواد معدنی و شیمیایی موجود در آب لوله‌کشی حساسیت داشته باشند. آب باران یا آب مقطر جایگزین‌های عالی هستند.

این مقاله به جزئیاتی که باید در مورد آب مناسب گل‌های آپارتمانی بدانید تا بتوانید از سلامتی و عالی به نظر رسیدنشان اطمینان حاصل کنید، می‌پردازد.

کیفیت آب چگونه می‌تواند بر روی گل‌های آپارتمانی تاثیر بگذارد

قبل از اینکه بخواهیم از انواع مختلف آب بگوییم، لازم است به محتویات کیفیت آب که روی گل‌های آپارتمانی تاثیرگذارند نیز اشاره کنیم. بدین‌وسیله متوجه خواهیم شد که چطور برخی از آب‌ها برپایه ویژگی‌هایشان نسبت به سایر آب‌ها متمایز‌اند.

آب سخت

درصورتی که ساکن محلی باشید که در آن آب سخت مصرف می‌شود، با رسوب آهک در لوله‌ها و وسایل متوجه عوارض آب سخت خواهید شد. آب سخت نیز مواد معدنی، از جمله کلسیم، کربنات‌های منیزیم، بیکربنات‌ها و سولفیت‌های فراوانی دارد.

این مواد معدنی باعث انباشت املاح کلسیم و منیزیم در خاک و حاشیه گلدان‌ها می‌شوند. ضمن اینکه این مواد عموما بی‌ضرراند، می‌توانند به طور تدریجی در خاک انباشته ‌شوند. این امر می‌تواند دسترسی به سایر مواد مغذی و pH خاک را تحت تاثیر قرار دهد که به نوبه خود می‌تواند تاثیر منفی روی سلامتی گیاهان آپارتمانی داشته باشد.

در صورتی که ساکن محلی هستید که در آن آب سخت مصرف می‌شود، خوب فکری است که هر چند ماه یکبار خاک را با آب باران، آب تصفیه شده یا مقطر بشورید تا این املاح از آن جدا شوند.

سدیم

میزان سدیم موجود در آب به طور قابل توجهی متفاوت است و بسیاری از گیاهان با مقادیر سدیم زیاد سازگاری ندارند. میزان سدیم اکثر آب‌های لوله‌کشی متعادل است، ولی اگر در خانه از آب تصفیه‌کن استفاده ‌کنید، مشکلات بزرگی پدید می‌آید. آب تصفیه‌کن‌ها، یون‌های سدیم یا پتاسیم را جایگزین یون‌های کلسیم و منیزیم مسئله‌ساز موجود در آب سنگین می‌کنند. درنتیجه از رسوب آهک در لوله‌ها و وسایل جلوگیری می‌شود و این آب حاصل قابل شرب است.

با توجه به اینکه اغلب گل‌های آپارتمانی با میزان املاح بالا ناسازگارند، بنابراین، جهت آبیاری گیاهان آپارتمانی از آب حاصل از آب تصفیه‌کن استفاده نکنید. درعوض آب باران، آب تصفیه شده، آب مقطر یا بطری مصرف کنید.

میزان اکسیژن

به منظور اینکه گیاهان آپراتمانی رشد سالمی داشته باشند، انتقال اکسیژن به ریشه گیاهان بسیار حیاتی‌ست. کاشتن در خاکی که به‌خوبی هوادهی شده است، تاثیر مثبت شگرفی دارد، پرهیز از خاک مرطوب تاثیر مثبت چشمگیری دارد، اما میزان اکسیژن آبی که استفاده می‌کنید، تاثیر مثبت قابل توجهی روی سلامتی گیاهان دارد. تحقیقات نشان می‌دهد که با افزایش اکسیژن محلول موجود در ناحیه ریشه دوانی، حجم ریشه بزرگ‌تر می‌شود و گیاهان سریع‌تر و پرطراوت‌تر رشد می‌کنند.

میزان اکسیژن موجود در آب خنک بسیار بیشتر از آب گرم است، و همچنین هر چه میزان مواد معدنی آب کمتر باشد، اکسیژن آن بیشتر است. علاوه بر این، عموما میزان اکسیژن آب باران تازه به نسبت سایر آب‌ها بیشتر است.

رشد ناقص ریشه یا علائم پوسیدگی ریشه حاکی از آن است که اکسیژن خاک کافی نیست. ضمن اینکه انتخاب خاکی که به‌خوبی هوادهی شده و پایبندی به شیوه‌های آبیاری خوب نیز ثمربخش است، درصورتی که مشکلاتی دارید، تعویض نوع آبی که برای آبیاری استفاده می‌کنید ازجمله روش‌هایی است که می‌توانید بدین ‌منظور امتحان کنید.

دما

ضمن اینکه دمای آب روی میزان اکسیژن محلول تاثیرگذار است، اطمینان از خیلی سرد نبودن آبی که استفاده می‌کنید اهمیت بیشتری دارد. برخی از گیاهان، به‌خصوص گیاهان گرمسیری، ازجمله کالاتیا، آلوکازیا، فیکوس، ارکیده‌ها و غیره ممکن است نسبت به آبیاری با آب سرد حساس‌ باشند.

• هنگامی که دمای آب پایین باشد، ساز و کار پمپاژ آب عمل نمی‌کند، جذب آب و مواد مغذی محدود می‌شود.
• آب سرد ممکن است این تصور را برای گیاهان به وجود آورد که پائیز/زمستان شده است و باعث خفتگی آن‌ها شود.

در نتیجه، رشد گیاه متوقف می‌شود، ریشه‌ها صدمه می‌بینند و برگ‌ها می‌ریزند یا آسیب می‌بینند.

کلر/کلرامین‌ها

کلر/کلرامین‌ها می‌توانند منجر به صدمه دیدن ریشه‌ها و از بین رفتن باکتری‌ها و سایر ریزجانداران ارزشمند ناحیه ریشه دوانی شوند. همچنین، می‌توانند مستقیما باعث مسمومیت گل‌های آپارتمانی حساس‌تر شوند، و در برگ‌هایشان قسمت‌ها یا نقاط قهوه‌ای به وجود آورند یا حتی باعث ریزش برگ‌ها شوند.

می‌توانید با قرار دادن آب لوله‌کشی زیر نور خورشید به مدت ۲۴-۱۲ ساعت، پیش از استفاده از آن برای آبیاری گیاهان آپارتمانی، همه کلر و بخش عمده کلرامین‌های آن را بزدایید. همچنین، با تصفیه کردن آب لوله‌کشی می‌توان بیشتر کلر و کلرامین‌های آن را برطرف کرد.

فلوراید

حتی اگر آب فلورایدی مقدار کمی فلوراید داشته باشد، می‌تواند در فتوسنتز و تنفس گیاهان اختلال ایجاد کند. انباشت فلوراید در بافت‌ گیاه، می‌تواند منجر به مسمومیت و بافت مردگی شود. منابع آب لوله‌کشی نیز میزان فلوراید متفاوتی دارند، و برخی از کشورها به دلیل فوایدی که فلوراید برای سلامتی دندان دارد، مکمل فلورایدی به آب لوله‌‌کشی اضافه می‌کنند.

فلزات سنگین

فلزات سنگین که از طریق ریشه‌ها جذب می‌شوند، به سرعت به مقادیر سمی گیاهان می‌رسند: به طور خاص، رشد گیاه را کند می‌کنند، منجر به پیری گیاه می‌شوند. میزان فلزات سنگین اکثر منابع آبی پایین است، ولی اگر از چاه یا منبع آب محلی نیز آب دریافت می‌کنید، ارزش امتحان کردن دارد. آب لوله‌کشی خانه‌تان را آزمایش کنید تا مقدار دقیق طیف گسترده‌ای از مواد شیمیایی و معدنی آب‌تان مشخص شود.

انواع آب‌هایی که مناسب آبیاری گل‌های آپارتمانی هستند

در عین اینکه آب لوله‌کشی مناسب اکثر گیاهان است، گزینه‌های [آب‌ها] دیگری هم هست که می‌توانید در نظر بگیرید. آب لوله‌کشی عمدتا دردسترس‌ترین گزینه و مناسب اکثر شرایط است. عموما کیفیت آب سایر گزینه‌ها [آب‌ها] خوب است، ولی سالم نگه‌ داشتن گیاه در موقعیت‌های خاص ضروری می‌باشد. بیایید گزینه‌ها [آب‌ها] را بررسی کنیم.

بیایید با بررسی انواع آب‌ها و مزایا و معایب هر کدام، به انتخاب بهترین نوع آب برای گل‌های آپارتمانی کمک کنید.

آب لوله‌کشی

برای بیشتر مردم، دسترسی به آب لوله‌کشی در خانه‌شان چیز عادی محسوب می‌شود، و کمتر به موهبت دسترسی به آن توجه دارند. به راحتی به سمت شیر آب می‌رویم، آن را باز می‌کنیم، و به منبع نامحدودی از آب دسترسی خواهیم داشت. با توجه به مکانی که در آن قرار دارید، آب لوله‌کشی یا از طریق چاه موجود در خانه‌تان یا لوله‌هایی که به تاسیسات آب محلی وصل‌اند، تامین می‌شود.

آب لوله‌کشی، با توجه به میزان مواد معدنی موجود در آن، به دو دسته‌ی «سخت» و «نرم» تقسیم می‌شود. آب باران، در زمان بارش، ماهیت نرمی دارد و حاوی مقدار کمی مواد معدنی است؛ هنگامی به منابع آبی روی-زمینی و زیرزمینی می‌پیوندد، مواد معدنی، مانند کلسیم و منیزیم را جذب می‌کند که خود باعث سخت شدن آن می‌شود. این آب سخت را می‌توان با جایگزین کردن یون‌های پتاسیم یا سدیم و زدودن کلسیم و منیزیم آن دوباره نرم کرد.

مزایای آب لوله‌کشی

• بیشتر مردم دسترسی کم‌هزینه یا رایگانی به آب لوله‌کشی دارند.
• جهت تنظیم تامین آب شرب عمومی، استانداردهایی برای کیفیت آب تعیین شده است.

معایب آب لوله‌کشی

• در برخی از نقاط، آب شرب عمومی حاوی کلر و فلوراید است.
• کلسیم و منیزیم آب سخت در خاک گلدان انباشته می‌شود و می‌تواند روی سطح خاک که آب را دفع می‌کند نیز لایه تشکیل ‌دهد.
• سدیم آب نرم می‌تواند به‌سرعت به مقادیر سمی گیاهان برسد، چون که ماده مغذی گیاهی ضروری نیست. با انباشته شدن مقادیر زیادی یون سدیم، خاک سدیمی ایجاد می‌شود که با خاصیت قلیایی و نفوذ آب ناسازگاری دارد.

آب معدنی/چشمه

آب معدنی که چیز رایجی در برخی از خانه‌هاست، منبع آبی دیگری است که جهت آبیاری گل‌های آپارتمانی از آن استفاده می‌شود. آب منابع زیرزمینی به سطح می‌آید و آن را جمع می‌کنند تا داخل بطری بگذارند. بر اساس میزان مواد معدنی طبیعی این آب آن را به دو دسته «آب چشمه» یا «آب معدنی» تقسیم می‌کنند.

مزایای آب معدنی

• بر اساس منبع آبی، آب معدنی حاوی مواد معدنی، ازجمله کلسیم و منیزیم است که گیاهان به آن نیاز دارند.
• آب معدنی بدون آلاینده‌هایی، مانند کلر و فلوراید است.

معایب آب معدنی

• درصورتی که تعداد گل‌های آپارتمانی‌تان زیاد باشد، باید هزینه بالایی برای آبیاری به وسیله‌ی آب معدنی بپردازید.
• بطری‌های پلاستیکی را یا به محل دفن زباله‌ها می‌برند یا باید بازیافت کرد.

آب مقطر

آب مقطر، آبی بسیار خالص است که بدون هرگونه آلاینده و ناخالصی می‌باشد. آب را می‌جوشانند تا بخار شود، سپس، آن را میعان می‌کنند تا در ظروف جداگانه قرار دهند.

مزایای آب مقطر

• مواد معدنی ندارد (کلسیم، منیزیم و سدیم)، با آبیاری گیاهان آپارتمانی با آب مقطر، می‌توان از انباشت عناصری روی سطح خاک که ممکن است نفوذ آب را تحت تاثیر قرار دهند نیز جلوگیری کرد.
• از این نظر خیالتان راحت باشد این آب بدون هرگونه مواد شیمیایی مضری است که بتواند روی سلامتی گیاهان تاثیر بگذارد.

معایب آب مقطر

• در اثر فرآیند تقطیر، مواد معدنی، مانند کلسیم و منیزیم که گیاهان مصرف می‌کنند نیز حذف می‌شود.
• فرآیند تقطیر/تولید هزینه بالایی دارد.

آب باران

آب باران، منبع آب اصلی محصولات زراعی و گیاهان است.

مزایای آب باران

• تنها وسیله لازم داشتن ظروف جمع‌آوری است.
• طبیعتا آب نرم است؛ حاوی مقادیر کمی کلسیم و منیزیم می‌باشد؛ بدون کلر و فلوراید است.

معایب آب باران

• در نقاطی که میزان بارش کمی دارند کمتر می‌توان این نوع آب را جمع‌آوری کرد. برای کسانی که ساکن آپارتمان یا مناطق شهری بسیار پرجمعیت هستند، جمع‌آوری آب باران مقدور نیست.
• آب باران به طور طبیعی کمی اسیدی است، ولی آب بارانی که در مناطق صنعتی جمع‌آوری می‌شود، به دلیل آلودگی و باران اسیدی، بسیار اسیدی است.

توصیه‌ای برای مناسب‌ترین آب جهت آبیاری گیاهان

تاکنون، به بررسی چرایی اهمیت کیفیت آب، عناصر آبی که روی گیاهان تاثیر می‌گذارند و انواع آب پرداختیم. ولی اکنون بیایید مناسب‌ترین آب برای آبیاری گل‌های آپارتمانی را انتخاب کنیم.

معتقدم که آب لوله‌کشی برای آبیاری اکثر گل‌های آپارتمانی مناسب است. در جریان باشید، درصورتی که گیاه بسیار حساس باشد یا ساکن جایی باشید که آب لوله‌کشی‌اش دارای مشکلات کیفیتی، مانند میزان بالای مواد معدنی یا حاوی کلر، فلوراید یا فلزات سنگین باشد، با مشکلاتی مواجه می‌شوید.

پیشنهاد می‌کنم که در اغلب شرایط در وهله اول از آب لوله‌کشی استفاده و با دقت اثرات جانبی زیر نظر گرفته شود: سوختن نوک برگ، بافت مرده، افت کلروفیل (کلروز) یا افزایش چشمگیر مقدار نمک روی سطح خاکی که مانع از جذب آب می‌شود.

درصورت مشاهده اثرات جانبی و احتمال می‌دهید که کیفیت آب‌تان علت مشکل باشد، اگر برایتان مقدور است اقداماتی جهت بهتر شدن کیفیت آب انجام دهید، یا از آب باران/مقطر استفاده کنید و منتظر بهتر شدن شرایط گیاه باشید.

سوال‌های رایجی که در مورد آب مناسب گل‌های آپارتمانی پرسیده می‌شود

مناسب‌ترین دمای آب جهت آبیاری گل‌های آپارتمانی کدام است؟

• مناسب‌ترین دمای آب جهت آبیاری گل‌های آپارتمانی بین ۱۷ تا ۲۲ درجه سانتیگراد یا دمای اتاق است. در چنین دمایی، آب به ریشه گیاه تنش سرما وارد نمی‌کند و همچنان حاوی مقدار معقولی اکسیژن محلول برای گیاهان است. آب لوله‌کشی را پیش از مصرف چند ساعتی در فضای باز بگذارید تا با دمای اتاق وفق داده شود.

آیا می‌توانم با استفاده از آب سخت نیز گل‌های آپارتمانی‌ام را آبیاری کنم؟

• بله، می‌توانید با استفاده از آب سخت نیز گل‌های آپارتمانی‌تان را آبیاری کنید. کلسیم و منیزیم موجود در آب سخت برای رشد گیاه مهم است. به‌طور دوره‌ای، خاک سطح را با آب باران، آب معدنی یا مقطر آب‌پاشی کنید تا از انباشت عناصر مضر روی سطح خاک جلوگیری شود.

درصورت داشتن دستگاه آب تصفیه‌کن، آیا می‌توانم با استفاده از آب لوله‌کشی نیز گل‌های آپارتمانی‌ام را آبیاری کنم؟

• درصورت امکان، بهتر است از آب لوله‌کشی استفاده کنید که تصفیه نشده باشد. همچنین، می‌توانید با استفاده از آب لوله‌کشی تصفیه شده، گل‌های آپارتمانی‌تان را آبیاری کنید. در شرایطی که این آب حاوی مقادیر بسیاری یون سدیم است، باید از لحاظ سمیت سدیم یا تشکیل لایه نمک روی سطح خاک نیز مراقب گیاهان باشید.

آیا ایرادی ندارد که با استفاده از آب فلورایدی نیز گل‌های آپارتمانی‌ام را آبیاری کنم؟

• بله، استفاده از آب فلورایدی جهت آبیاری گل‌های آپارتمانی ایرادی ندارد، ولی باید مراقب علائم سمی بود. گیاهان به فلوراید نیازی ندارند، با رسیدن فلوراید به مقادیر سمی، در بافت‌ها انباشته می‌شود و روی فتوسنتز و تنفس گیاه تاثیر می‌گذارد.

آیا کلر موجود در آب لوله‌کشی به گل‌های آپارتمانی آسیب می‌زند؟

• در صورت بالا بودن مقدار کلر، کلر موجود در آب لوله‌کشی تصفیه شده به گل‌های آپارتمانی آسیب می‌زند. در جهت کاهش اثرات احتمالی کلر، ظرف را پر از آب کنید و به مدت ۲۴ ساعت در فضای باز بگذارید تا کلر آب به شکل طبیعی از بین برود.

آیا برخی از گیاهان حساسیت بیشتری به کیفیت آب دارند؟

بله، برخی از گیاهان به کیفیت آب حساس‌ترند. تک‌لپه‌ای‌هایی، مانند نخل، گندمی، مارانتا و درختان اژدها حساسیت بیشتری به مقادیر زیاد مواد معدنی، کلر و فلوراید دارند.