زمان و نحوه هرس گل رز

مثل بیشتر گل‌ها، با رسیدگی بیشتر به گیاه، بوته‌های رز رشد بهتری می‌کنند مانند عملیات جوانه‌برداری که در طی آن شکوفه‌هایی که عمرشان به‌پایان رسیده‌است از گیاه جدا می‌شوند تا فرآیند شکوفه‌زنی ادامه یابد. این عملکرد برای رزهای چای هیبرید اهمیت خاصی دارد اما معمولاً بوته‌های رز را می‌توان به‌حال خود رهاکرد. بوته‌های رز نسبت به سایر گل‌ها به هرس‌های منظم‌تر و با شدت بیشتری نیاز دارند. این مورد نیز برای رزهای هیبرید مهم‌تر است. هرس بوته رز موجب گردش بیشتر هوا و نور خورشید در قسمت مرکزی گیاه می‌گردد.

گل رز هیبرید چای Tea Rose

 

هرس رز بخشی از روند مرسوم نگهداری و حفظ بهداشت آن است. این کار سبب جلوگیری از بروز بیماری‌های شایع رز مانند کپک پودری و لکه‌های سیاه می‌شود در نتیجه سلامت گیاه نیز حفظ می‌شود. هرس صحیح باعث می‌شود که شکوفه‌دهی گیاه تا حداکثر میزان خود ادامه یابد. بسیاری از باغداران سؤالاتی درمورد روش صحیح و بهترین زمان در سال برای هرس رز دارند. روش هرس بسیار ساده و عمومی است. اغلب باغداران هرس رز را در فصل بهار انجام می‌دهند، اما زمان دقیق‌تر آن وابسته به آب‌وهوا و شرایط خاص فصلی است.

 

دو وسیله مهم برای هرس رز عبارتند از: دستکش‌های مقاوم و هرس‌کننده‌های تیز. برای جلوگیری از آسیب‌رساندن خارها به‌دست، بهتر است از دستکش‌های صخیم استفاده کنید.

همیشه از قیچی‌های هرس که به‌اندازه کافی تیز هستند استفاده کنید تا مطمئن شوید که برش‌های منظمی ایجاد می‌کنید. ساقه‌های گل رز سخت و سفت هستند و اگر قیچی تیز نباشد ساقه خرد می‌شود و آسیب می‌بیند.

قیچی هرس به‌راحتی ساقه‌های ضخیم و بزرگ را قطع می‌کند

هرس بوته گل رز ترتیب مشخصی دارد. ابتدا باید از برگ‌ها آغاز کرد، سپس نوبت ساقه‌های خشک‌شده و آسیب‌دیده است و در نهایت برخی از ساقه‌های سالم و عمودی نیز بریده می‌شوند. نتیجه هرس رز احتمالاً شبیه به قربانی زیردست یک آرایشگر است که بیش از حد آن را کوتاه می کند اما خیلی جدی نگیرید،‌ بهترین چیزی که یک بوته رز به آن نیاز دارد هرس زیاد است.

گام ۱: برگ‌ها را جداکنید

تمام برگ‌های سال گذشته را از بوته جداکنید و برگ‌هایی که روی زمین ریخته‌اند را جمع‌کنید. این آشغال‌برگ‌ها ممکن است منجر به تولید قارچ‌های مضر شوند.

گام ۲: بریدن ساقه‌های خشک

هر ساقه خشک و قهوه‌ای که روی گیاه وجوددارد را از آن جدا کنید تا جایی که به بافت‌های زنده برسید. اگر نمی‌توانید جایی که بافت‌های خشک‌شده به پایان می‌رسد و قسمت‌های سبز آغاز می‌شوند را تشخیص دهید، به سطح مقطعی که برش داده‌اید نگاهی بیندازید. چوب‌ها یا ساقه‌های خشک، درون خشکی هم دارند.

هیچ ساقه خشکی را از یاد نبرید

گام ۳: ساقه‌های آسیب‌دیده و کوچک را جداکنید

همه ساقه‌هایی را که در حالت افقی هستند یا روی یکدیگر قرارگرفته‌اند را از بوته جداکنید، همچنین هر ساقه‌ای را که قطرش از قطر یک مداد کمتر است قطع کنید. در نهایت، همه ساقه‌های بی‌فایده و کوچکی را که روی ساقه‌های بزرگ رشده کرده‌اند و خاصیتی ندارند از بوته ببرید. ساقه‌ها و شاخه‌های کوچک تنها انرژی را از گیاه می‌مکند و به‌احتمال زیاد شکوفه‌های زیبایی هم تولید نمی‌کنند. بهتر است که همیشه انرژی و توان گیاه را برای بخش‌های قوی گیاه نگهدارید.

گام ۴: ساقه‌های اصلی را مرتب کنید

در این مرحله، آنچه از گیاه باقی مانده‌است ساقه‌های اصلی عمودی است که طول بلند یا حداقل نسبتاً بلندی دارند. مرتب‌کردن این ساقه‌ها تکنیک بسیار ویژه‌ای دارد و موجب رشد بهتر شکوفه‌ها می‌شود. به‌علاوه، باغداران تمایل دارند که رزهای خود را تا حد زیادی هرس کنند، این امر با اینکه تعداد شکوفه‌ها را کمتر می‌کند اما همین شکوفه‌ها اندازه بزرگ‌تری خواهند داشت. برخی دیگر ترجیح می‌دهند که ساقه‌ها را بلند نگه‌دارند، نتیجه آن تعداد بیشتر شکوفه‌ها و اندازه کوچک‌تر گل‌ها خواهدبود.

ساقه‌های سالم را با زاویه ۴۵ درجه هرس کنید.

برای هرس هر ساقه، در مجاورت موقعیتی که تمایل به برش دارید، ساقه را با دقت بررسی کنید و جایی که جوانه برگ بیرون‌ زده‌است را بیابید. (جوانه‌ها دورتادور ساقه از بالا تا پایین وجود دارند.) به‌اندازه ۱٫۲ تا ۲٫۵ سانتی‌متر بالاتر از این جوانه برگ، برش بزنید. برش را با زاویه ۴۵ درجه انجام دهید به‌نحوی که این زاویه رو به داخل ساقه باشد. این روش برش به دو دلیل زیر انجام می‌شود:

1. این زاویه برش باعث می‌شود که آب باران از روی مقطع ساقه عبور کرده و روی جوانه زیرین آن نریزد.
2. فاصله ۱٫۲ تا ۲٫۵ سانتی‌متری که روی جوانه لحاظ می‌شود به این دلیل است که پس از برش ساقه چنانچه این قسمت دچار آسیب یا هر شرایط نامطلوبی شد، به جوانه نرسد. برش در نزدیکی جوانه عملاً منجر به مرگ آن می‌شود.

بوته رز معمولاً دارای چند جوانه روبه بیرون است. بنابراین انتخاب محل برش به شما بستگی دارد. اگر خیلی از ساقه کوتاه شود، ساقه باقی‌مانده حدود ۱۵ الی ۲۰ سانتی‌متر از پایه گیاه فاصله می‌گیرد. بهتر است که کمی طول ساقه را بلندتر درنظر بگیرید.

وقتی هرس به اتمام رسید، شکل کلی رشد گیاه باید ابتدا به‌سمت بیرون و سپس به‌سمت بالا باشد، این حالت شبیه به یک گلدان توخالی است. این امر سبب می‌شود که بخش میانی گیاه برای گردش هوا و نور خورشید،‌ فضای کافی داشته باشد.

بهترین و ایمن‌ترین زمان برای هرس گل رز بستگی به آب‌وهوا دارد. اغلب افراد در فصل بهار اقدام به هرس می‌کنند اما شرایط فصل «بهار» نیز بسیار متفاوت است. اما خود طبیعت نیز، بدون توجه به شرایط جوی و شدت‌داشتن آب‌وهوای سال جاری، راه‌هایی برای فهم زمان مناسب هرس رز به شما ارائه می‌دهد:

• شکوفه‌های یاس‌زرد را بررسی کنید. اگر در منطقه شما یاس‌زرد وجوددارد، منتظر شکوفه‌دهی آن در فصل بهار باشید. با پدیدارشدن این شکوفه‌ها، بوته‌های رز را هرس کنید. وقتی زمین به‌ دمای ۱۳ درجه سانتی‌گراد برسد، یاس‌زرد شکوفه می‌زند.
• دمای سطح زمین را بررسی کنید. اگر یاس‌زردی وجود نداشت، به‌سادگی می‌توانید دمای خاک را در عمق ۱۵ سانتی‌متری بررسی کنید. اگر دمای خاک بالای ۱۳ درجه سانتی‌گراد بود می‌توانید اقدام به هرس کنید.
• جوانه‌های برگ را جستجو کنید. جوانه‌های برگ مثل برآمدگی‌های کوچکی روی ساقه ظاهر می‌شوند. وقتی این جوانه‌ها بزرگ‌تر و قرمزتر شدند، به‌معنای آن است که به زمان بازشدن آن‌ها چیزی باقی نمانده است. درست در همین زمان باید هرس صورت بگیرد. معمولاً بروز این حالت زمانی است که دیگر سرمای سختی در بهار رخ نمی‌دهد.